Gemini không đơn thuần là một công cụ tìm kiếm mới – mà là cách Google thay đổi cách người dùng tiếp cận thông tin. Khi người dùng bắt đầu hỏi như đang trò chuyện, và câu trả lời đến từ AI thay vì danh sách link truyền thống, SEO cũng phải thích nghi.
Mình viết bài này không phải từ quan sát lý thuyết, mà từ trải nghiệm triển khai SEO cho nhiều website thực tế – và chứng kiến sự khác biệt rõ ràng giữa một nội dung được AI trích dẫn và một nội dung bị “bỏ qua”.
Nếu bạn đang muốn website của mình xuất hiện trong câu trả lời của Gemini, bài viết này sẽ chỉ ra những nguyên tắc cốt lõi, những lỗi thường gặp và những mẹo thực chiến đã được kiểm chứng.
Hành trình SEO cho AI không còn là chuyện tương lai. Nó đang xảy ra – và bạn hoàn toàn có thể bắt đầu ngay từ hôm nay.
Nội dung bài học
1. Giữ vững nền tảng SEO truyền thống
Một trong những hiểu lầm phổ biến khi bước vào tối ưu cho AI như Gemini là nghĩ rằng SEO truyền thống đã lỗi thời.
Thực tế thì ngược lại: Gemini vẫn dựa trên hệ thống lõi của Google như PageRank, BERT hay RankBrain để chọn lọc nội dung. Nghĩa là nếu website của bạn không có nền tảng SEO vững chắc, Gemini còn chưa kịp đọc – chứ đừng nói đến trích dẫn.
Website không crawl được thì AI bỏ qua luôn
Lúc làm báo giá cho một công ty TMĐT bán đồ decor, team phát hiện ra một sự thật “phũ phàng”: Googlebot không thể truy cập được hơn 60% URL sản phẩm vì cấu trúc link quá lằng nhằng và không có sitemap. Gemini – cũng như bất kỳ AI nào – sẽ không thể lấy dữ liệu từ một trang mà bản thân Google còn chưa đọc được.
Đó là lý do đầu tiên cần phải giữ nền tảng kỹ thuật vững chắc, gồm:
- Website có giao diện responsive, mobile-first.
- Dùng giao thức HTTPS để bảo mật.
- Tối ưu tốc độ tải – nhất là trên thiết bị di động (Google PageSpeed từ 80 trở lên là mức an toàn).
- Cấu trúc URL rõ ràng, có sitemap XML và file robots.txt đúng cách.
On-page SEO vẫn là “vé vào cửa” của AI
Ngay cả khi Gemini không dựa hoàn toàn vào keyword giống như công cụ tìm kiếm cổ điển, nội dung vẫn cần được tối ưu on-page để giúp AI hiểu ngữ cảnh.
Hãy tưởng tượng bạn viết một bài chia sẻ về “bí quyết chọn đàn piano cho người mới” – nếu bài viết không có:
- Thẻ tiêu đề (title) rõ ràng như “Cách chọn đàn piano phù hợp cho người mới bắt đầu”,
- Meta description giúp AI hiểu bài viết đề cập đến điểm gì mới,
- Các heading chia mục như “Phân biệt các dòng piano phổ biến” hoặc “Mẹo chọn đàn theo ngân sách”,
… thì Gemini sẽ rất khó trích dẫn bạn khi có người tìm kiếm kiểu câu hỏi như: “Tôi nên chọn loại đàn piano nào nếu mới học và ngân sách 15 triệu?”
Ví dụ minh họa: một đoạn on-page chuẩn để Gemini dễ hiểu
Thẻ H1: Cách chọn đàn piano phù hợp cho người mới bắt đầu
Thẻ H2: Những yếu tố cần quan tâm khi chọn đàn đầu tiên
Nội dung: Nếu bạn là người mới, nên ưu tiên đàn điện tử có lực phím nặng, vì nó gần giống với cảm giác chơi đàn cơ…
Meta description: Hướng dẫn chọn đàn piano từ A-Z cho người mới: phân biệt đàn cơ và điện tử, mẹo chọn theo ngân sách, thương hiệu uy tín.
Cấu trúc như trên không chỉ giúp con người dễ đọc, mà còn giúp Gemini xác định đoạn nào đủ điều kiện để trích dẫn.
2. Tối ưu cho truy vấn hội thoại & long-tail
Nếu Google cổ điển là nơi người ta gõ từ khóa rút gọn kiểu “giá vé máy bay Nhật”, thì Gemini là nơi người ta trò chuyện thật – giống như hỏi bạn thân. “Mình tính định đi Nhật vào tháng 11, đặt vé lúc nào thì rẻ?”
Cách người dùng tìm kiếm đang thay đổi. Và nội dung cần thay đổi theo.
Gemini không thích từ khóa, Gemini thích câu chuyện
Trong một dự án mình từng làm với website bán vé máy bay, thì phát hiện một điều thú vị khi nhập các câu hỏi dài vào Gemini: nội dung nào viết kiểu hỏi – đáp tự nhiên, kiểu chia sẻ thật, thường được trích dẫn cao hơn nội dung chỉ nhồi keyword.
Ví dụ, thay vì viết:
“Giá vé máy bay đi Nhật thường dao động từ 8 đến 15 triệu.”
Hãy viết lại kiểu hội thoại:
“Nếu bạn đang lên kế hoạch đi Nhật vào mùa thu tầm tháng 10, săn trước khoảng 2–3 tháng thì giá chỉ tầm 9–11 triệu khứ hồi. Nếu để sát ngày mới đặt, giá có thể lên hơn 15 triệu.”
Cùng một thông tin, nhưng cách thể hiện gần gũi, đúng bối cảnh, đúng giọng điệu con người dùng khi tìm kiếm – và Gemini hiểu điều đó.
Dùng chính Gemini để tìm ra cách người dùng hỏi
Một trong những mẹo thực chiến team mình hay dùng là mở Gemini, gõ từ khóa gốc và xem AI gợi ý những câu hỏi nào. Đó là kho vàng để viết nội dung.
Ví dụ: thay vì chỉ target từ khóa “đi du lịch Nhật tháng 11”, hãy khai thác các câu như:
- Đi Nhật vào tháng 11 có lạnh không?
- Có nên đi du lịch Nhật Bản vào mùa lá đỏ không?
- Tháng 11 nên mặc gì khi đi Nhật?
- Vé máy bay đi Nhật tháng 11 bao nhiêu tiền?
Từ đó, nội dung không chỉ tối ưu cho một từ khóa, mà bao trùm cả loạt câu hỏi thực tế mà người dùng (và AI) quan tâm.
Mô hình cụm chủ đề (topic cluster) vẫn cực kỳ hiệu quả
Hãy lấy một chủ đề chính kiểu: “Du lịch Nhật mùa thu” làm bài trụ cột (pillar content), rồi liên kết sang các bài lẻ (cluster content) như:
- Kinh nghiệm săn vé máy bay đi Nhật tháng 11.
- Những lễ hội nổi bật ở Nhật mùa lá đỏ.
- Gợi ý hành trình 5 ngày Nhật Bản vào mùa thu.
Việc chia nhỏ theo ngữ cảnh như vậy giúp Gemini dễ dẫn link tới từng nội dung đúng với câu hỏi cụ thể, thay vì phải cố “lôi” cả bài dài ra chỉ để trả lời 1 ý.
3. Tối ưu cấu trúc bài viết & khả năng đọc của AI
Gemini không “đọc” bài viết như con người. Nó quét qua nội dung, xác định các đoạn có khả năng trả lời được truy vấn, rồi trích xuất đoạn ngắn gọn – rõ ràng – đủ ý. Vì vậy, việc trình bày nội dung sao cho AI dễ hiểu và dễ “trích” là yếu tố then chốt.
Câu hỏi đầu tiên cần tự hỏi: AI có dễ trích đoạn này làm câu trả lời không?
Rất nhiều bài blog viết hay, nội dung đúng, nhưng lại không được AI trích dẫn vì trình bày quá rối hoặc không có điểm nhấn rõ ràng.
Ví dụ một bài “Cách chọn máy lọc không khí cho gia đình”, nội dung rất chi tiết, nhưng toàn bộ chỉ là đoạn văn dài gần 2.000 chữ không ngắt đoạn, không bullet, không bảng.
Ngược lại, một bài khác cùng chủ đề nhưng được chia thành từng mục rõ ràng, có bảng so sánh, có heading dễ hiểu, lại được Gemini trích dẫn cho truy vấn: “Máy lọc không khí có tác dụng gì?”
Những yếu tố quan trọng giúp Gemini dễ hiểu nội dung
- Chia đoạn ngắn (2–4 câu) để tránh loãng ý và khó trích.
- Dùng tiêu đề rõ ràng giúp người dùng và AI dễ hiểu nội dung sắp đọc
- Tạo bảng so sánh khi liệt kê ưu – nhược điểm.
- Dùng bullet hoặc danh sách số cho quy trình, gợi ý, checklist.
Ví dụ:
Heading: Ưu điểm của máy lọc không khí
- Lọc được bụi mịn PM2.5 và phấn hoa.
- Hạn chế mùi hôi, mùi thuốc lá trong không gian kín.
- Một số dòng có cảm biến chất lượng không khí theo thời gian thực.
- Phù hợp với gia đình có trẻ nhỏ hoặc người già.
Đoạn trên dễ đọc, dễ trích dẫn, và nếu có người hỏi: “Tại sao nên dùng máy lọc không khí trong nhà?”, thì Gemini hoàn toàn có thể trích đúng đoạn này mà không cần xử lý lại gì thêm.
Một mẹo nhỏ mình hay dùng
Khi viết xong một đoạn giải thích, hãy lùi lại và tự hỏi: Nếu người dùng chỉ đọc đoạn này, họ có đủ câu trả lời không? Nếu câu trả lời là “có” – thì có thể AI cũng sẽ chọn đoạn đó.
4. Xây dựng tín hiệu E-E-A-T mạnh mẽ
Trong thế giới AI như Gemini, không chỉ nội dung quan trọng – mà ai viết ra nội dung đó cũng quan trọng không kém. AI được lập trình để trích dẫn từ những nguồn “đáng tin cậy”, và một trong những cách để chứng minh độ tin đó là xây dựng đầy đủ tín hiệu E-E-A-T: Expertise – Experience – Authoritativeness – Trustworthiness.
Gemini không trích bài viết “nặc danh”
Một vài trang blog về tài chính cá nhân từng xuất bản nhiều bài viết có nội dung tốt, trình bày chuẩn, nhưng vẫn không được Gemini trích dẫn. Trong khi đó, một trang cùng lĩnh vực – dù bài viết đơn giản hơn – lại xuất hiện nhiều lần trong các câu trả lời AI.
Sự khác biệt nằm ở chỗ: bài viết được trích dẫn luôn có thông tin tác giả rõ ràng, mô tả vai trò chuyên môn cụ thể và dẫn nguồn từ các báo cáo tài chính chính thống. Còn bài bị bỏ qua thì không có ai đứng tên, không hồ sơ cá nhân, không nguồn tham khảo – khiến Gemini không có lý do gì để tin tưởng.
AI sẽ không trích dẫn bài viết mà nó không biết “ai đứng sau”.
Vậy làm sao để tăng tín hiệu E-E-A-T?
Dưới đây là những yếu tố SEO Center luôn khuyến nghị khách hàng làm rõ trong từng bài viết:
Gắn thông tin tác giả: Tên thật, vai trò chuyên môn, ảnh chân dung, liên kết đến hồ sơ cá nhân (LinkedIn, chuyên trang…).
Ví dụ: Nguyễn Thanh Trường – Founder SEO Center – người trực tiếp thực hiện hơn 30 dự án SEO tổng thể.
Chia sẻ kinh nghiệm thực tế: Không phải chỉ “nói cho có”, mà nên kể thật – từ trải nghiệm cá nhân, case study cụ thể đến sai lầm đã từng gặp.
Ví dụ: “Trong một dự án SEO cho ngành quà tặng cá nhân hóa tại Mỹ, tụi mình đã tăng gấp đôi số domain trỏ về nhờ chiến dịch PR trên Fiverr…”
Trích dẫn nguồn uy tín: Khi bạn nói “tỷ lệ người chọn du học Úc năm 2024 tăng 23%”, hãy dẫn link từ tổ chức giáo dục hoặc thống kê chính thức.
Nêu rõ chứng chỉ, giải thưởng, đối tác: Ví dụ như “Được Google xếp hạng top 3 trong khóa học chuyên gia Digital Marketing năm 2023”, hoặc “Đối tác triển khai SEO cho hệ thống 15 showroom nội thất trên toàn quốc”.
Gemini yêu thích những ai dám “đứng tên”
AI không bị đánh lừa bởi văn viết trau chuốt. Nó sẽ ưu tiên trích dẫn những nội dung có người đứng tên, có chuyên môn rõ ràng, có dẫn chứng cụ thể – vì điều đó thể hiện độ tin cậy.
Nếu bạn viết bài “Có nên mua máy lọc không khí cho trẻ sơ sinh?”, và bạn là một kỹ sư điện tử – hãy ghi rõ điều đó. Nếu bạn là một người mẹ đã từng dùng qua 3 dòng máy lọc – hãy kể câu chuyện đó.
E-E-A-T không còn là lý thuyết của Google – nó là bộ lọc quan trọng để Gemini chọn lọc nội dung giữa biển thông tin mênh mông.
5. Liên tục cập nhật & làm mới nội dung
Một trong những sai lầm phổ biến nhất khi làm SEO – và giờ còn tai hại hơn với AI như Gemini – là nghĩ rằng: “Cập nhật bài viết thì chỉ cần sửa năm là đủ.”
Thực tế, Gemini không đánh giá cao những bài chỉ đổi “2023” thành “2025” mà không có giá trị mới. AI được thiết kế để ưu tiên nội dung cập nhật – liên quan – giàu thông tin. Nghĩa là nếu bạn muốn được trích dẫn, mỗi lần cập nhật phải thực sự thêm giá trị.
Ví dụ thực chiến từ bài viết về du lịch Paris
Một chuyên gia SEO từng chia sẻ trên Twitter rằng, anh đã theo dõi một bài blog du lịch có tiêu đề: “Top 7 địa điểm nên ghé thăm ở Bali”. Bài này từng được Gemini trích dẫn đều đặn trong các truy vấn kiểu “địa điểm đẹp ở Bali cho cặp đôi”.
Tuy nhiên, vài tháng sau, lượng trích dẫn từ Gemini biến mất, dù bài vẫn giữ top 3 trên Google. Khi kiểm tra kỹ, anh nhận ra bài viết không có bất kỳ cập nhật đáng kể nào – chỉ sửa năm từ “2023” thành “2024”.
Trong khi đó, những bài được Gemini nhắc đến đều có thêm phần cập nhật như:
- Các quán cà phê, homestay mới nổi tại khu Ubud.
- Chính sách giới hạn khách du lịch tại một số đền thiêng mới được áp dụng.
- Gợi ý hành trình theo từng mùa trong năm (mùa khô – mùa mưa).
Sau khi chỉnh sửa bài cũ, thêm các phần mới đúng nhu cầu người dùng hiện tại, bài viết đó không chỉ phục hồi lượt hiển thị mà còn được Gemini trích lại cho truy vấn kiểu “Bali 2024 có gì mới?”
Cập nhật nội dung không chỉ để giữ thứ hạng – mà là để giữ sự liên quan
Một bài “Top 7 địa điểm nên ghé thăm ở Bali” viết từ 2023 có thể thiếu:
- Những địa điểm mới nổi như café ven biển ở Nusa Penida hay khu yoga retreat mới tại Ubud.
- Quy định mới về hạn chế số lượng khách vào một số ngôi đền tôn giáo trong mùa cao điểm.
- Các lễ hội hoặc hoạt động truyền thống được tổ chức lại sau dịch hoặc thiên tai.
Nếu không thêm những phần này, bài viết không còn là câu trả lời tốt nhất cho Gemini, dù bạn có từng lên top 1 đi nữa.
Checklist nhanh khi cập nhật nội dung:
- Có thay đổi mới nào trong lĩnh vực? (giá, xu hướng, sản phẩm, chính sách…)
- Có dữ liệu mới nào nên bổ sung?
- Có góc nhìn cá nhân nào giúp tăng E-E-A-T?
- Có câu hỏi nào của người dùng chưa được trả lời?
- Có nội dung cũ nào nên loại bỏ vì không còn phù hợp?
6. Dùng schema markup đúng cách
Nếu coi nội dung là ngôn ngữ con người, thì schema markup chính là ngôn ngữ giúp AI hiểu được “ai đang nói cái gì”. Với Gemini, schema không chỉ là một tín hiệu kỹ thuật – mà là cách bạn dán nhãn từng phần nội dung, giúp AI xác định chính xác câu trả lời.
Gemini không chỉ “đọc” – nó cần “biết rõ đây là cái gì”
Một trong những case thú vị mà tụi mình từng làm là tối ưu lại toàn bộ bài FAQ cho một website chuyên bán phụ kiện máy ảnh. Bài cũ có nội dung rất đầy đủ, trả lời chi tiết các câu như “Ống kính fix khác gì ống zoom?” hay “Máy ảnh mirrorless phù hợp cho ai?” – nhưng không hề có schema.
Sau khi tụi mình gắn FAQPage schema, Gemini bắt đầu trích từng phần nội dung để trả lời truy vấn người dùng. Vì sao? Vì schema giống như việc đánh dấu rõ ràng: “đây là câu hỏi – đây là câu trả lời”, giúp AI không cần đoán.
Những loại schema quan trọng cho Gemini:
- FAQPage: dùng cho bài hỏi – đáp.
- HowTo: hướng dẫn từng bước, ví dụ: “Cách vệ sinh máy ảnh.”
- Article: cho blog, tin tức – khai báo rõ ai là tác giả, ngày xuất bản, thể loại nội dung.
- Product: dùng cho trang giới thiệu sản phẩm – giá, đánh giá, trạng thái còn hàng.
Ví dụ minh họa thực tế:
Giả sử bạn có bài viết “Cách chọn máy ảnh mirrorless cho người mới bắt đầu”, bạn có thể dùng các schema như sau:
- HowTo để mô tả từng bước chọn máy: xác định nhu cầu, chọn cảm biến, chọn ống kính phù hợp…
- Article để khai báo bài viết do một nhiếp ảnh gia hoặc reviewer thiết bị công nghệ thực hiện.
- FAQPage để thêm phần hỏi – đáp bên dưới, ví dụ: “Máy ảnh mirrorless có thể quay video 4K không?”
Với các schema này, Gemini không chỉ hiểu nội dung tổng thể, mà còn dễ trích chính xác từng phần để trả lời theo ngữ cảnh.
Gợi ý công cụ:
Nếu bạn không rành code, có thể dùng công cụ miễn phí của Google như Structured Data Markup Helper hoặc plugin như RankMath, Schema Pro để tạo schema mà không cần chạm tay vào JSON-LD.
7. Tăng độ phủ thương hiệu trên internet
Gemini không chỉ nhìn vào bài viết của bạn – nó quan sát cả “danh tiếng” của bạn trên internet. Nếu nội dung của bạn hay nhưng chẳng ai nhắc đến tên website, không có profile, không backlink, không review… thì Gemini cũng chẳng có lý do gì để tin bạn là nguồn đáng trích dẫn.
Nói cách khác: muốn AI tin bạn, bạn phải được nhắc tới ở những nơi khác trước.
AI “đọc” được cả những nơi bạn không ngờ tới
Trong những lần kiểm tra và tư vấn cho các bạn học viên bên SEO Center vì sao website của các bạn không được Gemini nhắc đến dù nội dung rất chuẩn E-E-A-T, thì mình phát hiện website đó hoàn toàn không có hồ sơ doanh nghiệp, không profile tác giả trên social, không được nhắc tới ở bất kỳ bài nào khác trên internet. Với Gemini, đó là một “người lạ” – không đáng để tin tưởng.
Ngược lại, với các dự án của các bạn khác được Gemini trích rất nhiều, vì:
- Website có hồ sơ đầy đủ trên Google Business, Pinterest, Shopee…
- Có bài guest post trên các blog cùng ngành.
- Có review từ khách thật, được trích lại trên nhiều trang khác (kể cả không gắn link).
- Có social profile đồng nhất tên thương hiệu (brand consistency).
Những cách tăng độ phủ mà tụi mình luôn khuyến nghị:
- Viết bài guest post trên blog/ngành liên quan, có nhắc tên brand hoặc founder.
- Tạo hồ sơ doanh nghiệp trên Google, Yellowpages, LinkedIn, các nền tảng liên quan đến ngành.
- Duy trì hoạt động trên mạng xã hội, chia sẻ nội dung có gắn brand name thật sự.
- Khuyến khích đánh giá từ khách hàng, nhất là review công khai trên các nền tảng có uy tín.
- Tham gia các bài viết tổng hợp chuyên gia (expert roundup) để tăng citation.
Gemini không cần bạn có backlink – chỉ cần bạn “có mặt”
Đây là một thay đổi quan trọng: Gemini không đòi hỏi link dofollow – nó vẫn nhận diện được mentions không gắn link (unlinked brand mentions) và dùng đó như một tín hiệu độ tin cậy.
Nghĩa là nếu bạn được nhắc đến đủ nhiều – từ social, blog, forum đến review – Gemini sẽ coi bạn là một nguồn đáng để trích dẫn, ngay cả khi không ai đặt backlink cho bạn.
8. SEO cho AI – nhưng vẫn vì con người
Tối ưu cho Gemini không phải là cuộc chơi kỹ thuật. Đó là hành trình hiểu cách con người tìm kiếm – và giúp AI trả lời đúng điều họ thực sự cần.
Mỗi lần AI trích dẫn một đoạn nội dung, là vì nó thấy giá trị thật sự ở đó: cách bạn kể chuyện, cách bạn chia sẻ trải nghiệm, cách bạn tổ chức kiến thức rõ ràng để người đọc không phải đoán.
Và càng làm nhiều dự án, mình càng tin một điều: SEO không thay đổi – chỉ là cách nó được diễn giải lại qua lăng kính của AI. Những nguyên tắc cốt lõi như nội dung hữu ích, cấu trúc dễ hiểu, thương hiệu đáng tin… vẫn luôn đúng – dù người đánh giá là Google hay Gemini.
Nếu bạn muốn nội dung của mình được trích dẫn bởi ChatGPT, Perplexity, Gemini hay bất kỳ công cụ AI nào khác, hãy bắt đầu bằng việc trở thành người đáng tin trong chính lĩnh vực của bạn. Phần còn lại – AI sẽ tự tìm đến.
