3 cách xác định và phân tích đối thủ cạnh tranh SEO chuẩn và chi tiết

Phân tích đối thủ cạnh tranh trong SEO website là quá trình phân tích, xác định và nghiên cứu các đối thủ cạnh tranh để thu thập thông tin về hiệu suất và cách họ làm SEO, giúp bạn tìm ra điểm mạnh và điểm yếu của họ để bạn có thể vượt qua họ trên trang kết quả tìm kiếm (SERP).

Vậy những website nào sẽ là đối thủ cạnh tranh SEO với bạn? Và bạn sẽ phân tích đối thủ như thế nào? Sau khi nghiên cứu hơn 20 nguồn tài liệu uy tín khác nhau như Ahrefs, Semrush, Backlinko,… và các forum lớn như Reddit kết hợp với kinh nghiệm hơn 7 năm làm SEO thì hôm nay, tôi sẽ hướng dẫn bạn chi tiết 3 cách xác định đối thủ cạnh tranh SEO và chi tiết từng bước để phân tích hiệu suất SEO website của đối thủ chuẩn và chi tiết nhất.

Nội dung chính của bài viết: 

• Phân tích đối thủ cạnh tranh SEO là quá trình thiết yếu để xác định điểm mạnh/điểm yếu của các website đang xếp hạng cho từ khóa mục tiêu, giúp tối ưu chiến lược SEO, tìm kiếm cơ hội và vượt qua đối thủ trên trang kết quả tìm kiếm (SERP).
• Việc xác định đúng đối thủ cạnh tranh SEO (những website thực sự cạnh tranh trên kết quả tìm kiếm, không nhất thiết là đối thủ kinh doanh truyền thống) thông qua phân tích SERP và công cụ SEO, đồng thời bỏ qua các “ông lớn” không tương đồng, là bước nền tảng quan trọng.
• Quá trình phân tích cần thực hiện qua hai bước: đầu tiên là thu thập dữ liệu tổng quan về hiệu suất SEO (traffic, từ khóa, backlink, authority), khối lượng nội dung và các chỉ số thương hiệu, sau đó là phân tích chi tiết từng khía cạnh này.
• Phân tích chuyên sâu bao gồm nghiên cứu từ khóa (phát hiện khoảng trống, ý định tìm kiếm), backlink (chất lượng, cơ hội), nội dung (chủ đề, độ sâu, khoảng trống), Technical SEO & On-page (tốc độ, cấu trúc, liên kết nội bộ), cùng với SEO Global/Local để học hỏi và tìm lợi thế cạnh tranh.
• Để đạt hiệu quả, cần tránh các sai lầm như thiếu mục tiêu, không dành đủ thời gian, phân tích sai đối thủ, chỉ tập trung số lượng thay vì chất lượng, sao chép mù quáng, và điều quan trọng nhất là phải biến những thông tin chi tiết đã phân tích thành hành động chiến lược cụ thể.

Phân tích đối thủ cạnh tranh SEO là gì?

Phân tích đối thủ cạnh tranh SEO là quá trình xác định, phân tích nghiên cứu chiến lược SEO của đối thủ với mục tiêu tìm ra điểm mạnh và điểm yếu của họ để bạn có thể vượt qua họ trên SERP.

Việc phân tích đối thủ SEO website là bước vô cùng quan trọng trong chiến lược SEO nói riêng và chiến lược Marketing nói chung.

Tại sao phân tích đối thủ cạnh tranh SEO lại quan trọng?

Phân tích đối thủ cạnh tranh SEO có vai trò quan trọng vì bước này giúp bạn hiểu rõ hơn về thị trường, cung cấp thông tin để đưa ra quyết định tối ưu về chiến lược SEO và nỗ lực làm Marketing của doanh nghiệp.

• Hiểu rõ đối thủ và thị trường: Giúp xác định, phân tích, theo dõi đối thủ cạnh tranh thực sự, tránh lãng phí thời gian, tiền bạc vào các quyết định không hiệu quả. Đồng thời cũng cung cấp cho bạn thông tin về những yếu tố cần thiết để cạnh tranh vị trí hàng đầu trên Google Tìm kiếm.
• Tăng cường hiệu suất SEO và marketing: Khi đã xác định được điểm mạnh yếu của đối thủ, bạn sẽ có nhiều dữ liệu hơn để đưa ra quyết định dựa trên dữ liệu để vượt qua đối thủ trên SERP. Đôi khi bạn còn sẽ tìm được hàng trăm từ khóa liên quan mà đối thủ đang bỏ sót, giúp tăng traffic và thị phần.
• Đặc biệt quan trọng cho doanh nghiệp địa phương và thị trường cạnh tranh cao: Giúp doanh nghiệp địa phương hiển thị trong kết quả tìm kiếm khu vực được tốt hơn, không bỏ lỡ khách hàng tiềm năng.

Khi nào cần nghiên cứu, phân tích đối thủ SEO?

Theo Carlos Silva, chuyên viên Marketing và SEO tại Semrush có chia sẻ trong bài “How to Do an SEO Competitor Analysis”, 3 thời điểm bạn cần thực hiện nghiên cứu và phân tích đối thủ SEO là:

• Phân tích định kỳ từ 3 đến 6 tháng một lần để nhanh chóng nhận biết những thay đổi trên thị trường và điều chỉnh chiến lược SEO kịp thời.
• Trước khi ra mắt sản phẩm hoặc dịch vụ mới để tìm hiểu về thị trường bạn sắp tham gia làm SEO.
• Sau khi thứ hạng giảm để hiểu rõ hơn về các vấn đề tiềm ẩn.

Đối thủ cạnh tranh thương hiệu so với đối thủ cạnh tranh SEO

Trước khi bắt đầu nói về phân tích đối thủ SEO, bạn cần phải hiểu được sự khác nhau về đối thủ SEO và đối thủ cạnh tranh thương hiệu.

Đối thủ kinh doanh là những doanh nghiệp bán các sản phẩm hoặc dịch vụ tương tự như bạn ở ngoài đời thực.

Đối thủ cạnh tranh SEO là những website đang xếp hạng cho các từ khóa tương tự và nhắm mục tiêu đến đối tượng tương tự bạn trên SERP.

Điểm mấu chốt là đối thủ SEO của bạn có thể thay đổi tùy thuộc vào từng sản phẩm, dịch vụ cụ thể mà bạn cung cấp, hoặc chủ đề bạn viết trên blog.

Ví dụ, bạn có 1 website chuyên bán quần áo thể thao. Vậy đối thủ SEO của bạn cũng có thể là 1 website bán “giày chạy bộ” nhưng đang ranking cho bộ từ khóa liên quan đến “áo thể thao“.

Trong video chia sẻ về “SEO Competitor Analysis in 3 Easy Steps” của Similarweb, họ đã nhấn mạnh rằng, việc doanh nghiệp hiểu rõ sự khác biệt giữa đối thủ SEO và đối thủ thương hiệu sẽ giúp bạn tập trung phân tích vào các website thực sự cạnh tranh với bạn trên kết quả tìm kiếm, thay vì chỉ những đối thủ kinh doanh truyền thống. Điều này đảm bảo bạn đang phân tích những chiến lược SEO đang hiệu quả trong không gian trực tuyến của bạn.

Dưới đây là video mà Similarweb chia sẻ:

3 Cách xác định đối thủ cạnh tranh SEO website

1. Phân tích SERP thủ công

Bạn hãy tìm kiếm các cụm từ mà bạn muốn website của mình xuất hiện. Các website thường xuyên xuất hiện trong kết quả tìm kiếm cho những từ khóa này có khả năng cao là đối thủ SEO của bạn.

2. Sử dụng công cụ SEO

Đây là cách nhanh chóng và đáng tin cậy hơn. Các công cụ như Semrush, Ahrefs, Moz Pro, hoặc Similarweb có các tính năng giúp bạn xác định nhanh đâu là đối thủ cạnh tranh SEO website.

• Trong Semrush, bạn có thể nhập domain của mình vào công cụ Organic Research và xem tab “Competitors”, hoặc sử dụng công cụ Domain Overview. Công cụ này sẽ tìm trong cơ sở dữ liệu của họ những domain có nhiều từ khóa xếp hạng chung với domain của bạn.
• Trong Ahrefs, bạn có thể sử dụng Site Explorer để nhập domain của đối thủ và phân tích thông tin của họ.
• Trong Moz Pro, công cụ Domain Overview giúp bạn có cái nhìn tổng quan về đối thủ hoặc bất kỳ website nào. Moz cũng có tính năng True Competitor giúp xác định đối thủ dựa trên SERPs.
• Similarweb có công nghệ “similar sites” tự động nhận dạng các đối thủ cạnh tranh liên quan dựa trên một website cốt lõi.

3. Phân tích SERP cho từng từ khóa quan trọng

Đối với các từ khóa cụ thể, hãy xem ai đang xếp hạng ở vị trí đầu. Những website này là đối thủ trực tiếp của bạn cho từ khóa đó.

Những đối thủ SEO website cần bỏ qua

Trong một số trường hợp, bạn cần bỏ qua hoặc không tập trung vào việc cạnh tranh trực tiếp với một số website nhất định khi phân tích SEO vì rất tốn nguồn lực và ngân sách của bạn:

• Các website “quái vật” hoặc thương hiệu lớn: Nếu bạn là một doanh nghiệp nhỏ hoặc trung bình, đặc biệt là trong một thị trường ngách, việc cố gắng cạnh tranh trực tiếp với các website rất lớn và có thẩm quyền cao như Amazon, Walmart, Shopee, Thế Giới Di Động, Bách Hóa Xanh,… hoặc các trang tin tức lớn như Forbes, VnExpress,…. là điều rất không thực tế.
• Các website không liên quan đến thị trường ngách của bạn: Hãy tập trung vào các website chuyên sâu và có liên quan trực tiếp hơn đến lĩnh vực hoặc sản phẩm/dịch vụ của bạn.
• Đối thủ không tương đồng về quy mô, sản phẩm/dịch vụ và thị trường mục tiêu: Theo Surfer SEO thì bạn cũng chỉ nên chọn những đối thủ tương tự bạn về các yếu tố về quy mô, sản phẩm/dịch vụ và thị trường mục tiêu để phân tích hiệu quả hơn.

Thay vì cố gắng cạnh tranh với các website “khổng lồ”, bạn hãy tập trung vào việc xây dựng nội dung chất lượng vượt trội, chuyên môn sâu hơn và áp dụng phương pháp tiếp cận có mục tiêu để xếp hạng và giành thị phần riêng cho mình.

2 bước phân tích hiệu suất SEO website của đối thủ

Bước 1: Thu thập dữ liệu về hiệu suất SEO, khối lượng content và số liệu về thương hiệu

Thay vì chỉ đoán mò, bạn phải dựa vào dữ liệu thực tế để đánh giá hiệu suất SEO tổng thể của đối thủ. Việc thu thập dữ liệu chính xác từ ban đầu là cực kỳ quan trọng vì nó ảnh hưởng trực tiếp đến các quyết định chiến lược SEO của bạn.

Dưới đây là các dữ liệu mà bạn cần thu thập để phân tích ở bước 2:

1. Các số liệu website tổng quan (Overall Website Metrics)

Đây là các chỉ số tổng quát cho thấy sức mạnh và hiệu suất SEO chung của một website.

Việc của bạn là thu thập các chỉ số như Organic Traffic ước tính, số lượng từ khóa website xếp hạng, số lượng tên miền giới thiệu (referring domains), tổng số backlink, và các chỉ số đánh giá “quyền lực” của website như (DA, AS,…),…

Bạn sẽ sử dụng các công cụ SEO như Semrush, Ahrefs, Moz Pro, SE Ranking hoặc Similarweb để lấy dữ liệu:

• Trong Semrush, bạn có thể dùng công cụ Domain Overview hoặc Organic Research để nhập domain của mình hoặc đối thủ. Semrush sẽ hiển thị dữ liệu về đối thủ hữu cơ (Organic Competitors), thứ hạng từ khóa, lượng traffic ước tính, và các số liệu khác. Semrush cũng có công cụ Bulk Analysis cho phép so sánh nhiều domain cùng lúc. Các chỉ số cụ thể bạn có thể lấy bao gồm Authority Score (AS), Organic Traffic, Total Keywords, Referring Domains, Backlinks, và Estimated Traffic Cost.
• Trong Ahrefs, sử dụng Site Explorer hoặc Rank Tracker. Nhập domain của bạn hoặc đối thủ để xem các chỉ số như Organic Traffic, Referring Domains, Backlinks, và số lượng từ khóa. Công cụ Organic competitors trong Site Explorer hiển thị các website xếp hạng trong top 10 cho cùng từ khóa với bạn.
• Trong Moz Pro, công cụ Domain Overview cho phép bạn nhập domain và xem các chỉ số như Domain Authority (DA), Page Authority, Brand Authority™, các từ khóa chính (Search Theme, Domain Keyword Topics), và dữ liệu về liên kết. MozBar là một extension Chrome miễn phí hiển thị DA và PA trực tiếp trên SERP.
• SE Ranking có công cụ Competitor Research (Overview) cho phép xem Domain Trust, Organic Traffic, Total Keywords, Traffic Cost, Referring Domains, Backlinks, và Paid Traffic data sau khi nhập domain. Công cụ này cũng có thể đề xuất đối thủ dựa trên Common Keywords.
• Similarweb có công nghệ “similar sites” giúp tự động xác định đối thủ liên quan và hiển thị các chỉ số như website traffic.

Bạn hãy ghi lại các chỉ số này vào một bảng tính như Google Sheets để dễ dàng so sánh. Bạn có thể định dạng bảng tính bằng màu sắc hoặc biểu đồ để trực quan hóa sự khác biệt giữa bạn và đối thủ.

2. Khối lượng Content trên Website đối thủ

Khối lượng nội dung là chỉ số đo lường số lượng nội dung trên website của đối thủ, đặc biệt là các trang được Google lập chỉ mục (index). Chỉ số này gián tiếp thể hiện mức độ bao phủ chủ đề (topic authority) của đối thủ với chủ đề mà bạn đang SEO.

Cách thực hiện:

1. Bạn sử dụng Screaming Frog để Crawl toàn bộ Website đối thủ.
2. Lọc kết quả crawl để chỉ hiển thị các trang đã được Google lập chỉ mục (indexable).
3. Ghi lại số lượng các trang indexable.
4. Ghi lại tổng số từ (word count) trên các trang indexable đó.
5. Lưu trữ dữ liệu này vào bảng tính của bạn.

Lưu ý: Chỉ số này tập trung vào số lượng; việc đánh giá chất lượng nội dung sẽ là bước tiếp theo trong phân tích cạnh tranh)

3. Các số liệu thương hiệu (Branded Metrics)

Các chỉ số này liên quan đến mức độ nhận diện thương hiệu và uy tín của đối thủ, không chỉ trong SEO mà còn trên các nền tảng khác và trong nhận thức của người dùng.

Mục tiêu của chỉ số này là giúp bạn đánh giá sự hiện diện và độ phổ biến của thương hiệu đối thủ trên các kênh khác nhau để hiểu mức độ tin cậy và chuyên môn tổng thể của họ.

Một số cách thực hiện như sau:

• Khối lượng tìm kiếm theo thương hiệu (Branded Search Volume): Sử dụng các công cụ từ khóa (ví dụ: Semrush Keyword Overview hoặc Google Keywords Planner) để kiểm tra số lượt tìm kiếm hàng tháng cho tên thương hiệu của đối thủ. Số liệu này phản ánh mức độ nhận biết thương hiệu của họ.
• Quy mô đối tượng trên mạng xã hội: Kiểm tra các hồ sơ mạng xã hội chính của đối thủ (YouTube, X/Twitter, LinkedIn, v.v.) và tổng hợp số lượng người đăng ký/theo dõi của họ. Lượng khán giả lớn trên mạng xã hội cũng là một tín hiệu đáng tin cậy và có thể thúc đẩy tìm kiếm thương hiệu.
• Số lượng và đánh giá bài review: Tìm kiếm số lượng bài đánh giá về đối thủ trên các nền tảng đánh giá uy tín trong ngành (ví dụ: Google Business Profile cho Local SEO, Trustpilot cho thương mại điện tử/giáo dục,….). Số lượng review cao và điểm số trung bình tốt là dấu hiệu mạnh mẽ về sự tin cậy của thương hiệu.
• Đề cập thương hiệu trong các Mô hình Ngôn ngữ Lớn (LLMs): Đây là một kỹ thuật mới mẻ với nhiều người đặc biệt là các SEOer Việt Nam. Bạn sử dụng các công cụ (ví dụ: Otterly.AI) để xem thương hiệu của đối thủ được đề cập bao nhiêu lần trong phản hồi của các LLMs như ChatGPT, Google Gemini, Perplexity. Điều này giúp đánh giá sự nhận biết thương hiệu trong bối cảnh tìm kiếm bằng AI.

Vấn đề “Đề cập thương hiệu trong các Mô hình Ngôn ngữ Lớn (LLMs)” đã được Nathan Gotch nhắc đến trong video “How to Reverse Engineer Your SEO Competitors (Like a Pro)” ở phút 9:30:

Bước 2: Phân tích dữ liệu đã thu thập được

Phân tích dữ liệu là việc bạn sẽ nghiên cứu và phân tích chi tiết các yếu tố cốt lõi cấu thành nên hiệu suất SEO của đối thủ, bao gồm từ khóa, backlink, nội dung, và các yếu tố kỹ thuật/trên trang.

Mục tiêu là không chỉ biết đối thủ đang làm gì, mà còn hiểu họ làm như thế nào để đạt được thứ hạng và traffic, từ đó “đảo ngược kỹ thuật” (reverse engineer) các chiến thuật đã thành công của họ và xác định những điểm yếu hoặc khoảng trống mà bạn có thể khai thác.

Ở bước này bạn cần thực hiện các phân tích chi tiết cho từng khía cạnh sau:

1. Phân tích từ khóa (Keyword Analysis)

Phân tích từ khóa là việc bạn tìm hiểu những từ khóa nào mà đối thủ đang xếp hạng, từ đó hiểu rõ chiến lược nhắm mục tiêu từ khóa của họ và tìm kiếm cơ hội từ khóa cho riêng bạn.

Bạn sẽ xác định các từ khóa chính mà đối thủ đang xếp hạng cao, phân tích Search Volume và độ khó (Keyword Difficulty – KD) của những từ khóa đó, sau đó tìm ra những từ khóa mà đối thủ xếp hạng nhưng bạn thì không (Keyword Gap), phân tích ý định tìm kiếm (Search Intent – Transactional, Informational,….) của các từ khóa, và xác định các từ khóa mang lại nhiều traffic nhất cho đối thủ.

Dưới đây là một số cách phân tích từ khóa đối thủ:

1. Tìm từ khóa đối thủ xếp hạng: Nhập domain của đối thủ vào các công cụ như Semrush (Organic Research), Ahrefs (Site Explorer), Moz (Keyword Explorer), hoặc SE Ranking (Competitor Research). Xem danh sách các từ khóa họ đang xếp hạng.
2. Phân tích lượng tìm kiếm và độ khó: Các công cụ này sẽ cung cấp dữ liệu về Search Volume và Keyword Difficulty cho từng từ khóa. Việc này sẽ giúp bạn đánh giá mức độ cạnh tranh và tiềm năng của từ khóa.
3. Phân tích Keyword Gap: Sử dụng tính năng Keyword Gap (hoặc Content Gap, Link Intersect tùy công cụ) của Semrush, Ahrefs, Moz, hoặc SE Ranking. Nhập domain của bạn và các đối thủ. Công cụ sẽ hiển thị danh sách các từ khóa mà các đối thủ của bạn đang xếp hạng (ví dụ: trong top 100 hoặc top 30) nhưng website của bạn thì không hoặc xếp hạng thấp hơn đáng kể. Đây là những cơ hội nội dung tiềm năng cho bạn.
4. Phân tích ý định tìm kiếm: Với các từ khóa quan trọng, hãy phân tích xem ý định đằng sau tìm kiếm là gì (ví dụ: tìm thông tin, muốn mua hàng). Các công cụ thường có bộ lọc theo Search Intent. Việc tạo nội dung phù hợp với ý định tìm kiếm của người dùng là rất quan trọng để có thể xếp hạng trên SERP.
5. Phân tích các trang hàng đầu theo traffic: Sử dụng các công cụ như Ahrefs (Site Explorer), Semrush, Similarweb, hoặc extension như Keywords Everywhere để xem những trang nào trên website đối thủ mang lại nhiều traffic nhất. Phân tích các từ khóa mà những trang này xếp hạng. Điều này giúp bạn xác định những chủ đề và từ khóa đang “hot” và hiệu quả cho đối thủ.
6. Ưu tiên từ khóa: Dựa trên dữ liệu thu thập được, tập trung vào các từ khóa liên quan đến doanh nghiệp và đối tượng mục tiêu của bạn. Cân nhắc Search Volume, Keyword Difficulty, và Search Intent để ưu tiên những từ khóa có tiềm năng ROI cao nhất. Ban đầu có thể tập trung vào các từ khóa có KD thấp hơn nếu bạn mới bắt đầu.

2. Phân tích Backlink (Backlink Analysis)

Backlinks là liên kết từ website khác trỏ về website của bạn. Backlinks là một trong các yếu tố xếp hạng quan trọng của Google, đóng góp vào điểm sức mạnh “authority” website. Việc phân tích backlink của đối thủ giúp bạn hiểu nguồn lực liên kết của họ và tìm kiếm cơ hội xây dựng liên kết cho mình.

Bạn sẽ xác định tổng số backlink và Referring Domains được trỏ về website của đối thủ. Sau đó bạn đánh giá chất lượng và sự liên quan của các domain trỏ link về (authority, trust). Kế tiếp bạn sẽ tìm kiếm các website đang trỏ link đến nhiều đối thủ của bạn nhưng chưa trỏ đến bạn (Backlink Gap). Đồng thời bạn cũng phải xem xét tỷ lệ các trang trên website đối thủ có backlink trỏ về.

Để phân tích Backlink, bạn cũng sẽ sử dụng các công cụ chuyên về phân tích backlink như Ahrefs (Site Explorer, Link Intersect), Semrush (Backlink Analytics, Backlink Gap), Moz (Link Explorer), Majestic SEO, hoặc SE Ranking. Dưới đây là cách thực hiện chi tiết:

• Kiểm tra hồ sơ Backlink tổng thể: Bạn nhập domain của đối thủ vào công cụ để xem tổng số backlink, Referring Domains, và các chỉ số “quyền lực” như Domain Rating (DR) (của Ahrefs), Authority Score (AS) (của Semrush), Domain Authority (DA) (của Moz), Domain Trust (của SE Ranking). So sánh các chỉ số này với website của bạn để thấy khoảng cách.
• Tìm Backlink Gap: Sử dụng tính năng Link Intersect (Ahrefs) hoặc Backlink Gap (Semrush, SE Ranking). Nhập domain của bạn và các đối thủ. Công cụ sẽ liệt kê các domain trỏ link đến đối thủ (hoặc nhiều đối thủ) nhưng chưa trỏ đến bạn. Đây là danh sách các website tiềm năng để bạn liên hệ xây dựng backlink.
• Đánh giá chất lượng Backlink: Khi xem danh sách backlink của đối thủ, bạn không chỉ nhìn số lượng. Bạn cần phải kiểm tra Authority/Trust của các website trỏ link đến họ. Phân tích các domain trỏ link theo nhóm Authority Score để hiểu sức mạnh thực sự của hồ sơ backlink đối thủ.
• Phân tích Backlink cấp trang: Đối với các trang cụ thể của đối thủ đang xếp hạng cao cho các từ khóa mục tiêu của bạn, hãy kiểm tra xem các trang đó có bao nhiêu backlink trỏ về. Điều này giúp bạn ước tính số lượng backlink cần thiết cho trang tương ứng của mình để cạnh tranh hiệu quả. Tỷ lệ các trang có backlink trên toàn bộ website cũng là một tín hiệu tin cậy mạnh mẽ để thúc đẩy SEO tổng thể.

3. Phân tích Content (Content Analysis)

Phân  tích content là việc bạn đánh giá thể loại nội dung, chủ đề, độ sâu của nội dung, chất lượng và cấu trúc nội dung mà đối thủ tạo ra để thu hút người dùng và xếp hạng trên SERP.

Phần này bạn sẽ xác định các chủ đề và định dạng nội dung nào hiệu quả nhất cho đối thủ (ví dụ: dạng Toplist, hướng dẫn, chia sẻ định nghĩa thông tin,….). Đánh giá khối lượng nội dung bao gồm tổng số trang được index, tổng số từ, số lượng bài viết về một chủ đề cụ thể,… Phân tích chất lượng nội dung như độ chuyên sâu, cấu trúc, khả năng đọc hiểu, UX,… Cuối cùng là xác định những khoảng trống nội dung mà đối thủ chưa bao phủ hoặc làm chưa tốt.

Cách thực hiện:

• Ước tính khối lượng nội dung: Bạn sử dụng cú pháp tìm kiếm site:tendomaincuadoithu.com trên Google để xem số lượng trang được Google index. Đồng thời sử dụng các công cụ crawl website như Screaming Frog để crawl website đối thủ, thu thập danh sách các trang indexable và tổng số từ (word count) trên các trang đó.
• Đánh giá độ bao phủ chủ đề (Topical Authority): Sử dụng cú pháp tìm kiếm site:tendomaincuadoithu “từ khóa chủ đề” trên Google để ước tính số lượng trang mà đối thủ đã tạo về một chủ đề rộng nào đó. Việc này cho thấy mức độ chuyên sâu của họ về chủ đề đó.
• Phân tích nội dung cấp trang: Đối với các từ khóa cạnh tranh quan trọng như các từ khóa cam kết & từ khóa chuyển đổi, bạn hãy xem xét kỹ nội dung của các trang xếp hạng top của đối thủ. Đánh giá độ dài bài viết, phân tích cấu trúc bài viết (heading, subheadings, list, table,…), chất lượng viết, thiết kế hình ảnh, Infographic, trải nghiệm người dùng (UX) và khả năng đọc hiểu,…. Bạn có thể sử dụng các công cụ tối ưu nội dung như Surfer SEO hoặc Rankability để phân tích các yếu tố này dựa trên các từ khóa mục tiêu. Thậm chí có thể dùng AI như ChatGPT hoặc Gemini để hỗ trợ phân tích chất lượng dựa trên các nguyên tắc của Google Quality Raters và Google Helpful Content.
• Xác định khoảng trống nội dung: Kết hợp phân tích từ khóa (Keyword Gap) với phân tích nội dung. Khi tìm thấy một từ khóa mà đối thủ xếp hạng nhưng bạn không, hãy xem trang nội dung của họ cho từ khóa đó. Trả lời câu hỏi: Liệu bạn có thể tạo ra một nội dung tốt hơn, sâu hơn, cập nhật hơn, hoặc bao quát nhiều ý định tìm kiếm hơn không?. Nếu không thì bỏ qua, nếu được thì triển khai SEO thôi.
• Phân tích việc sử dụng AI trong nội dung: Sử dụng các công cụ phát hiện nội dung AI như Originality.ai để xem đối thủ có sử dụng nội dung tạo bởi AI không. Điều này có thể giúp bạn quyết định chiến lược nội dung của mình (ví dụ: tập trung vào nội dung hoàn toàn do con người viết nếu đối thủ đang làm vậy).

4. Technical SEO & On-Page SEO

Đây là việc kiểm tra các yếu tố kỹ thuật của website đối thủ (như tốc độ tải trang, khả năng thân thiện với thiết bị di động, cấu trúc site, crawlability) và các yếu tố tối ưu hóa trên trang cụ thể (như thẻ tiêu đề, meta description, heading tags, internal linking).

Phần này bạn sẽ đánh giá hiệu suất website và trải nghiệm người dùng (UX). Kiểm tra các vấn đề kỹ thuật phổ biến (broken links, duplicate content, lỗi crawl,….). Phân tích cách đối thủ tối ưu các yếu tố On-Page cho các trang mục tiêu (sử dụng từ khóa ở đâu trên trang). Kiểm tra cấu trúc internal linking của họ,….

Cách thực hiện:

• Kiểm tra Technical SEO: Sử dụng Site Audit có trong các bộ công cụ SEO lớn như Semrush hoặc Ahrefs hoặc Screaming Frog. Crawl website đối thủ để xác định các vấn đề kỹ thuật như lỗi redirect, broken links, duplicate content, cấu trúc URL. Kiểm tra tốc độ tải trang và các chỉ số Core Web Vitals bằng các công cụ như Google PageSpeed Insights hoặc LightHouse.
• Kiểm tra On-Page SEO: Sử dụng các công cụ crawl (Screaming Frog) để xuất dữ liệu On-Page cho các trang của đối thủ, bao gồm tiêu đề, meta description, thẻ H1,…. Đối với các trang mục tiêu cụ thể, sử dụng các extension trình duyệt như SEO Center Extension để nhanh chóng kiểm tra các yếu tố On-Page và việc sử dụng từ khóa chính trong các vị trí quan trọng (URL, tiêu đề, meta description, H1, đoạn đầu tiên).
• Phân tích Internal Linking: Công cụ crawl của Screaming Frog cũng giúp bạn xem cấu trúc internal linking của đối thủ, bao gồm số lượng internal link trỏ đến từng trang và số lượng internal links trên một trang. Điều này giúp bạn hiểu cách họ phân bổ “quyền lực” nội bộ giữa các trang và mức độ liên kết của các nội dung liên quan.

5. SEO Global và SEO Local

Nếu đối thủ cạnh tranh trên các thị trường địa phương cụ thể hoặc các quốc gia/ngôn ngữ khác nhau, thì bạn cũng cần phân tích chiến lược SEO Global và SEO Local của họ luôn.

Bạn sẽ xác định xem đối thủ có nhắm mục tiêu địa phương hoặc quốc tế không. Kiểm tra sự hiện diện của họ trên các nền tảng Local SEO (ví dụ: Google Business Profile). Phân tích cách họ cấu trúc website cho các thị trường khác nhau (ví dụ: dùng subdirectory, subdomain, separate domains). Kiểm tra việc sử dụng các thẻ meta cho SEO quốc tế (ví dụ: hreflang tags).

Cách thực hiện:

• Kiểm tra Google SERPs: Thực hiện tìm kiếm trên Google giả định vị trí địa lý cụ thể hoặc ngôn ngữ/quốc gia khác để xem ai xếp hạng. Bạn có thể dùng SEO Center Extension, chọn vào mục Option để bật Local Search để kiểm tra ranking tại 1 quốc gia và ngôn ngữ cụ thể
• Kiểm tra Google Business Profile: Nếu đối thủ là doanh nghiệp địa phương, tìm kiếm tên họ trên Google Maps và kiểm tra thông tin trên Google Business Profile của họ (đánh giá, bài đăng, thông tin đầy đủ).
• Phân tích website: Truy cập website đối thủ. Tìm kiếm các phiên bản ngôn ngữ/quốc gia khác nhau. Kiểm tra mã nguồn các trang để xem họ có sử dụng hreflang tags để báo cho Google biết các phiên bản ngôn ngữ/khu vực không.

Kết quả sau khi phân tích ở Bước 2 là những hiểu biết sâu sắc về cách đối thủ đạt được thứ hạng thông qua từ khóa, backlink, nội dung, kỹ thuật và quan trọng nhất là những “khoảng trống” và “cơ hội” mà bạn có thể khai thác để xây dựng hoặc cải thiện chiến lược SEO của mình.

6 công cụ chuyên dùng để phân tích đối thủ cạnh tranh SEO

1. Semrush

Semrush là một công cụ mạnh mẽ hỗ trợ nhiều tác vụ phân tích đối thủ cạnh tranh. Công cụ này giúp phân tích thứ hạng, Traffic và xác định đối thủ cạnh tranh.

Bạn có thể sử dụng Semrush để tìm kiếm và phân tích đối thủ cạnh tranh organic bằng cách nhập URL của mình vào công cụ Tổng quan Miền (Domain Overview) để xem các trang đang được xếp hạng cho các từ khóa tương tự. Công cụ này hiển thị các trang web xếp hạng cho các từ khóa tương tự và nhắm mục tiêu đến đối tượng tương tự như bạn.

Semrush cho phép bạn phân tích từ khóa của đối thủ cạnh tranh, bao gồm các từ khóa hàng đầu mà họ đang xếp hạng và lượng Traffic từ các từ khóa cụ thể. Bạn có thể xác định khoảng trống từ khóa (keyword gaps), tức là những từ khóa mà đối thủ của bạn đang xếp hạng (trên vị trí 30) mà trang web của bạn chưa xếp hạng. Bạn có thể tạo danh sách từ khóa để theo dõi.

Công cụ này cũng giúp phân tích hồ sơ backlink của đối thủ cạnh tranh, xem các tên miền liên kết (referring domains) và tìm kiếm khoảng trống backlink (backlink gaps), nơi đối thủ có liên kết từ các tên miền mà bạn chưa có. Công cụ Backlink Gap của Semrush có thể chỉ cho bạn thấy các trang đang liên kết đến tất cả các đối thủ của bạn nhưng không liên kết đến bạn.

Semrush có thể kiểm tra lượng Traffic ước tính của đối thủ cạnh tranh. Bạn có thể xem các trang hoạt động hiệu quả nhất của đối thủ dựa trên lượng Traffic và từ khóa.

Bạn có thể kiểm tra Authority Score (AS) để đánh giá mức độ uy tín của trang web và website của đối thủ cạnh tranh.

Semrush cũng giúp phân tích các tính năng SERP (SERP features) mà đối thủ xuất hiện.

Có thể nói rằng, Semrush được liệt kê là một trong những công cụ phân tích đối thủ cạnh tranh hàng đầu.

2. Ahrefs

Ahrefs là một công cụ thiết yếu trong phân tích SEO cạnh tranh. Công cụ Site Explorer của Ahrefs giúp tìm các đối thủ cạnh tranh organic dựa trên những từ khóa chung mà website xếp hạng. Bạn có thể phân tích từ khóa của đối thủ cạnh tranh  và tìm kiếm các từ khóa tiềm năng mà họ đang xếp hạng.

Ahrefs đặc biệt mạnh mẽ trong việc phân tích hồ sơ backlink của đối thủ. Bạn có thể xem số lượng tên miền liên kết (referring domains)  và tìm kiếm cơ hội xây dựng liên kết. Công cụ Link Intersect (tương tự Backlink Gap) giúp tìm các tên miền liên kết đến đối thủ nhưng không liên kết đến bạn.

Ahrefs cho phép bạn kiểm tra Traffic ước tính của website đối thủ. Bạn có thể phân tích các trang có lượng traffic tốt nhất của đối thủ. Ahrefs giúp xem lịch sử quảng cáo trả phí (Paid keywords) của đối thủ. Nó cung cấp tính năng phân tích Share of Voice (Tỷ lệ hiển thị) trong kết quả tìm kiếm.

Công cụ này cũng hỗ trợ kiểm tra các trang bị lỗi 404 có backlink trên website đối thủ để tìm cơ hội xây dựng liên kết. Ahrefs cũng được xem là một trong những công cụ phân tích đối thủ hàng đầu.

3. Keywords Everywhere

Keywords Everywhere là một tiện ích mở rộng trình duyệt được sử dụng để phân tích đối thủ cạnh tranh SEO. Nó có thể hiển thị dữ liệu về traffic và từ khóa trực tiếp trên kết quả tìm kiếm của Google (SERPs). Bạn có thể thấy tổng số traffic hàng tháng mà một trang web hoặc toàn bộ website nhận được, cũng như số lượng từ khóa mà họ đang xếp hạng.

Keywords Everywhere cung cấp các công cụ phân tích đối thủ cạnh tranh như xem các từ khóa mà một URL hoặc tên miền cụ thể đang xếp hạng, phân tích số liệu lưu traffic hàng loạt cho nhiều URL hoặc tên miền, và đặc biệt là công cụ phân tích khoảng cách từ khóa (competitor gap analysis).

Công cụ phân tích khoảng cách từ khóa cho thấy các từ khóa mà đối thủ của bạn đang xếp hạng (trên vị trí 30) mà trang web của bạn chưa xếp hạng. Nó cũng hiển thị các chỉ số backlink cơ bản như Domain Authority (DA), số lượng tên miền liên kết (referring domains) và tổng số backlink ngay trên kết quả tìm kiếm. Bạn cần mua tín dụng để truy cập tất cả dữ liệu.

4. Screaming Frog

Screaming Frog là một công cụ crawling website. Nó được khuyến nghị để phân tích thẻ meta title và description của đối thủ cạnh tranh và có thể giúp xác định các thẻ bị thiếu hoặc trùng lặp. Ngoài ra, công cụ crawl này cũng được sử dụng để xem số lượng liên kết nội bộ (internal links) đến một trang cụ thể đang xếp hạng.

5. AnswerThePublic

AnswerThePublic giúp bạn khám phá những gì khán giả của bạn thực sự tìm kiếm. Bằng cách phân tích các truy vấn tìm kiếm, nó tiết lộ các câu hỏi và từ khóa đuôi dài (long-tail keywords) mà đối thủ cạnh tranh có thể đã bỏ lỡ.

Khi bạn nhập một từ khóa trong lĩnh vực của mình, AnswerThePublic tạo ra một bản đồ trực quan hiển thị các giới từ, so sánh và các câu hỏi mà người dùng đang hỏi. Điều này giúp bạn tạo nội dung nhắm mục tiêu chiến lược vào những khoảng trống này.

6. Surfer

Surfer là một công cụ hỗ trợ tối ưu hóa nội dung và phân tích đối thủ cạnh tranh SEO. Bạn có thể sử dụng tùy chọn Audit của Surfer để kiểm tra các đối thủ cạnh tranh organic hàng đầu cho một từ khóa đã chọn.

6 sai lầm cần PHẢI tránh khi phân tích đối thủ SEO

1. Không có mục tiêu rõ ràng hoặc đối tượng mục tiêu xác định

Việc thiếu mục tiêu và đối tượng rõ ràng ngay từ đầu sẽ cản trở quá trình phân tích, khiến bạn không thể tạo ra tác động mong muốn trên các trang kết quả tìm kiếm.

Phân tích đối thủ phải giúp bạn đưa ra các quyết định dựa trên dữ liệu, liên quan đến chiến lược nội dung và các nỗ lực marketing. Nó cũng giúp bạn hiểu sâu sắc hơn về thị trường và cách tiếp cận, gây ấn tượng với đối tượng mục tiêu.

2. Không dành đủ thời gian để phân tích đối thủ

Phân tích đối thủ đòi hỏi thời gian và nỗ lực đáng kể, không thể hoàn thành nhanh chóng. Một quy trình toàn diện bao gồm tìm kiếm từ khóa, phân tích backlink, đánh giá nội dung, kiểm tra SEO kỹ thuật, và mỗi khía cạnh đều cần thời gian để nghiên cứu và thu thập dữ liệu.

Như đã nói ở trên, quá trình này nên được thực hiện định kỳ, khoảng ba đến sáu tháng một lần, hoặc vào các thời điểm quan trọng như trước khi ra mắt sản phẩm/dịch vụ mới hoặc sau khi thứ hạng giảm sút.

3. Phân tích sai đối thủ cạnh tranh

Việc chọn đúng đối thủ cạnh tranh trực tiếp là bước đầu tiên cực kỳ quan trọng. Bạn không nên chọn ngẫu nhiên ba kết quả đầu tiên trên Google. Thay vào đó, hãy chọn những đối thủ tương đồng về quy mô, sản phẩm/dịch vụ và thị trường mục tiêu.

Điều quan trọng là phải tập trung vào đối thủ SEO thực sự của bạn, những website đang cạnh tranh với bạn trên kết quả tìm kiếm, chứ không nhất thiết là đối thủ kinh doanh truyền thống.

Bạn cần biết khi nào nên bỏ qua các website quá lớn vì việc so sánh với những “ông lớn” sẽ dẫn đến những kỳ vọng không thực tế về kết quả.

4. Chỉ tập trung vào số lượng mà bỏ qua chất lượng

Đây là một trong những sai lầm phổ biến khi phân tích đối thủ cạnh tranh SEO. Ví dụ, chỉ nhìn vào tổng số trang mà đối thủ có trên chỉ mục tìm kiếm không có nghĩa là bạn cần có số lượng trang tương đương.

số trang của đối thủ (như trang đăng ký nhận tin) có thể không ảnh hưởng trực tiếp đến thứ hạng SEO. Tương tự, chỉ nhìn vào tổng số backlink mà đối thủ có không có nghĩa là bạn cần số lượng tương tự.

Không phải tất cả backlink đều truyền sức mạnh; chất lượng quan trọng hơn số lượng trong việc xây dựng liên kết. Backlink từ các website uy tín và có thẩm quyền sẽ mang lại nhiều sức mạnh xếp hạng hơn.

5. Sao chép cách đối thủ làm mà không điều chỉnh cho phù hợp

Phân tích đối thủ cung cấp thông tin để bạn theo kịp họ. Tuy nhiên, việc chỉ đơn giản sao chép những gì đối thủ đang làm là một sai lầm phổ biến. Bạn không nên để việc phân tích này xóa bỏ điểm độc đáo của thương hiệu bạn hoặc khiến bạn quên đi tầm nhìn lớn.

Điều cực kỳ quan trọng là phải đảm bảo rằng những chiến lược bạn áp dụng phù hợp với chiến lược kinh doanh của riêng bạn và những gì bạn đang làm. Mục tiêu là tìm ra cách bạn có thể làm tốt hơn và tìm ra những gì sẽ “thực sự thúc đẩy sự phát triển doanh nghiệp”.

Việc phân tích các trang của đối thủ nên hướng tới việc tìm ra những trang nào mang lại ROI cao nhất cho họ. Sau đó, bạn nên tập trung xây dựng hoặc cải thiện các trang tương tự trên website của mình một cách có chọn lọc, thay vì sao chép toàn bộ cấu trúc hoặc nội dung.

6. Không đưa các insight vào hành động

Thông tin thu thập được chỉ có giá trị khi nó được sử dụng để đưa ra quyết định và hành động. Sai lầm lớn là thu thập dữ liệu phân tích đối thủ nhưng sau đó không thực sự áp dụng những hiểu biết đó vào chiến lược SEO của bạn.

Mấu chốt là bạn phải biến những dữ liệu đã được phân tích của bạn thành hành động. Nếu bạn phân tích thị trường sai, điều đó sẽ ảnh hưởng đến cả chiến lược và chiến thuật marketing của bạn.

Việc thực thi rất quan trọng. Giá trị thực sự của phân tích đối thủ cạnh tranh đến từ việc thực hiện các chiến lược của họ mà phù hợp với doanh nghiệp của bạn và sử dụng thông tin chi tiết để định hình chiến lược SEO của bạn.

Kết luận

Phân tích đối thủ cạnh tranh trong SEO là một bước thiết yếu để phát triển một chiến lược SEO hiệu quả. Bằng cách hiểu rõ đối thủ của bạn đang làm gì, hiệu suất của họ ra sao và những khoảng trống tồn tại trong thị trường, bạn sẽ xác định các cơ hội để cải thiện hiệu suất SEO của riêng mình, từ đó tạo ra nội dung tốt hơn, xây dựng hồ sơ backlink mạnh hơn và cuối cùng là vượt qua đối thủ trong SERPs.

Nguồn bài viết tham khảo chính:

• https://ahrefs.com/blog/competitive-analysis-guide/
• https://backlinko.com/tools/competitor-analysis
• https://backlinko.com/seo-competitor-analysis
• https://www.reddit.com/r/SEO/comments/17qghl4/how_do_you_conduct_a_competitor_analysis_in_seo/
• https://ahrefs.com/blog/competitor-analysis/
• https://moz.com/seo-competitor-analysis
• https://surferseo.com/blog/seo-competitive-analysis/
• https://www.semrush.com/blog/how-to-do-seo-competitive-analysis/