AEO là gì? Sự khác biệt giữa SEO và AEO

Lần đầu tiên mình thấy một bài blog của khách hàng được ChatGPT gợi ý ngay trong câu trả lời, cảm giác rất khó diễn tả. Không phải vì nó lên top Google. Không phải vì chạy ads. Mà vì… nội dung đó được AI nhớ tới và trích dẫn lại như một lời khuyên đáng tin.

Từ khoảnh khắc đó, mình bắt đầu nhìn SEO khác đi.

Không còn là chuyện ai lên top nhanh hơn – mà là ai được nhắc đến khi người dùng hỏi AI.

Answer Engine Optimization (AEO) ra đời từ chính sự thay đổi đó. Khi người dùng chuyển từ tìm “từ khóa” sang hỏi “câu hỏi thật”, thì SEO truyền thống bắt đầu có giới hạn. AEO không thay thế SEO, nhưng mở rộng khả năng hiện diện của nội dung – từ Google sang ChatGPT, Copilot, Perplexity, Gemini và các trợ lý AI.

Trong bài viết này, bạn sẽ cùng mình tìm hiểu:

• AEO là gì, khác gì với SEO?
• Làm sao để nội dung được AI như ChatGPT trích dẫn?
• Lộ trình AEO phù hợp cho doanh nghiệp vừa và nhỏ
• Và những case thực tế từ chính trải nghiệm tại SEO Center

Hy vọng sau bài viết, bạn sẽ có một góc nhìn mới về SEO – không còn giới hạn trong “thứ hạng”, mà hướng tới trở thành nguồn câu trả lời đáng tin cậy trong thời đại AI.

AEO là gì?

Trong suốt nhiều năm, SEO truyền thống xoay quanh việc tối ưu từ khóa để đạt thứ hạng cao trên Google. Nhưng rồi ChatGPT xuất hiện – và cùng với nó là một thế hệ người dùng mới: không gõ từ khóa, mà đặt câu hỏi.
Thay vì tìm “địa điểm chụp ảnh cưới đẹp ở Đà Lạt”, người dùng hỏi:

“Mình muốn chụp ảnh cưới kiểu nhẹ nhàng ở Đà Lạt, chỗ nào đẹp mà vắng?”

Cách tìm kiếm này không còn dựa vào cụm từ cố định, mà trở thành những câu hỏi có ngữ cảnh – đậm chất hội thoại. Và các công cụ AI như ChatGPT, Copilot, Perplexity… chính là “answer engine” – nơi người dùng mong đợi một câu trả lời, chứ không phải một danh sách đường link.

Answer Engine Optimization (AEO) ra đời trong chính bối cảnh đó. Nó không thay thế SEO, nhưng mở rộng SEO sang một thế giới nơi thông tin cần xuất hiện như một lời giải – chứ không chỉ là một URL.

Sự khác biệt giữa AEO và SEO thông thường

Điểm khác biệt cốt lõi nằm ở mục đích phục vụ: SEO nhắm đến thứ hạng – AEO nhắm đến được chọn làm câu trả lời.

Các nền tảng AI mà AEO cần tối ưu

Nếu SEO truyền thống gần như chỉ tập trung vào Google, thì AEO mở ra một bức tranh hoàn toàn khác: nhiều nền tảng – nhiều hành vi tìm kiếm – nhiều tiêu chuẩn đánh giá nội dung.

Để nội dung của bạn thật sự được AI trích dẫn, bạn cần hiểu rõ “những bộ não” đang chọn lọc và tạo ra câu trả lời cho người dùng là ai.

Dưới đây là 4 nhóm nền tảng quan trọng nhất khi làm AEO.

1. ChatGPT và Microsoft Copilot (cùng 1 model)

Cả ChatGPT và Microsoft Copilot đều sử dụng mô hình ngôn ngữ của OpenAI (GPT-4 hoặc GPT-4o). Điều đó nghĩa là:

• Nếu nội dung của bạn được xuất hiện, trích dẫn, hoặc nhắc đến trong ChatGPT, thì khả năng cao nó cũng sẽ được gợi ý trong Microsoft Copilot – trình trợ lý AI tích hợp trong hệ điều hành Windows, Office và Edge.

Mình từng kiểm tra một bài blog của SEO Center bằng câu hỏi trên ChatGPT và Copilot – kết quả rất sát nhau. Tuy nhiên:

• ChatGPT miễn phí dùng dữ liệu cũ hơn, ít cập nhật theo thời gian thực.
• Copilot tích hợp web browsing, nên nội dung mới có schema và technical tốt sẽ dễ được index và trích dẫn hơn.

=> Với AEO, bạn không thể bỏ qua việc tối ưu content thân thiện với GPT và có ngữ cảnh rõ ràng để được AI hiểu đúng.

2. Perplexity AI – công cụ tìm kiếm có citation

Perplexity là một trong những nền tảng minh bạch nhất về nguồn trích dẫn, hiển thị rõ ràng mỗi khi dẫn link từ website nào trong câu trả lời.

Điểm mạnh:

• Có khả năng crawling web trực tiếp, như Google.
• Ưu tiên nội dung có cấu trúc rõ, giàu thông tin, và độc quyền.
• Hiển thị citation theo phong cách học thuật → cực kỳ phù hợp nếu bạn tạo content có số liệu, nghiên cứu, case study.

Đây là nơi tụi mình tại SEO Center thấy hiệu quả rõ nhất khi áp dụng AEO: chỉ cần tối ưu bài viết với cấu trúc tốt, thêm schema, và bổ sung insight riêng, thì sau 4–6 tuần, Perplexity bắt đầu trích dẫn bài.

Nếu bạn làm content chuyên môn, kỹ thuật, giáo dục, sản phẩm đặc thù – Perplexity là “mảnh đất vàng”.

3. Google SGE & AI Overviews

Google SGE (Search Generative Experience) hay còn gọi là AI Overviews là cách Google thử nghiệm tích hợp AI vào kết quả tìm kiếm.
Hiện chỉ triển khai ở một số quốc gia, nhưng nó sẽ là “Google của tương lai”.

Điểm cần lưu ý:

• Nguồn nội dung AI của Google vẫn lấy từ web, nhưng chỉ chọn phần có cấu trúc rõ ràng, tiêu đề cụ thể, định dạng ngắn gọn.
• Một bài viết lên top SEO nhưng không được Google AI chọn hiển thị trong AI Overview nếu không giúp người đọc có câu trả lời nhanh.
• GSC (Google Search Console) hiện chưa tách dữ liệu AI Overview, nên rất khó theo dõi – bạn cần check thủ công hoặc dùng các công cụ như Semrush/Ahrefs bản mới nhất.

Tối ưu cho Google SGE đồng nghĩa với việc bạn đang tăng cơ hội hiển thị ngay đầu trang, ở phần người dùng sẽ đọc đầu tiên trước cả khi thấy link.

4. Meta AI, Claude, Gemini và các trợ lý giọng nói

Ngoài các nền tảng chính, AEO còn mở rộng ra các hệ sinh thái AI đang phát triển nhanh:

• Meta AI: tích hợp trong Messenger, Facebook, Instagram. Dù chưa có citation, nhưng nội dung bạn được chia sẻ rộng rãi, có địa chỉ rõ ràng, có review tích cực… sẽ có cơ hội được AI gợi ý trong hội thoại.
• Claude (Anthropic): thiên về kiến thức học thuật, văn bản chuyên sâu, khá giống ChatGPT nhưng ít gợi ý link. Phù hợp với các ngành giáo dục, phân tích, hoặc nội dung dạng nghiên cứu.
• Gemini (Google): dù là sản phẩm của Google nhưng Gemini không đơn thuần lấy dữ liệu như search engine. Nó cần nội dung có chiều sâu, rõ ràng, dễ hiểu với AI, nên rất hợp với các bài viết kỹ thuật, có schema, trình bày bài bản.
• Trợ lý giọng nói (Siri, Alexa, Google Assistant): phụ thuộc nhiều vào local listing, dữ liệu NAP (Name – Address – Phone), review và các câu trả lời ngắn, dễ hiểu, phù hợp với tối ưu FAQ hoặc các câu hỏi “near me”.

Tóm lại, mỗi answer engine đều có “khẩu vị” riêng.

Làm AEO không chỉ là viết hay – mà còn phải hiểu từng nền tảng AI cần gì, thích cấu trúc nội dung nào, và lấy dữ liệu từ đâu.

Bạn muốn nội dung của mình được AI giới thiệu? Hãy bắt đầu bằng việc biến nó trở nên dễ hiểu – dễ trích dẫn – dễ tin cậy.

Cách các answer engine hoạt động – và website bạn liên quan gì đến nó?

Khi làm SEO, ai cũng quen với việc “làm sao để Google hiểu và xếp hạng nội dung của mình”. Nhưng với các công cụ AI như ChatGPT, Claude, Gemini hay Perplexity, logic hoạt động lại khác hoàn toàn.

Muốn được AI gợi ý, trích dẫn hoặc giới thiệu, bạn cần hiểu: Chúng học từ đâu? Chúng đánh giá nội dung thế nào? Và làm sao để website bạn trở thành một phần trong “trí nhớ” của chúng?

AI không chỉ lấy dữ liệu từ Google

Nhiều người vẫn nghĩ AI như ChatGPT đơn giản chỉ “lấy kết quả từ Google và tóm tắt lại”. Thật ra không phải vậy.

Các AI dạng generative như GPT-4, Claude hay Gemini:

• Không thực hiện tìm kiếm theo thời gian thực như Google (trừ khi bạn dùng chế độ có browsing).
• Chúng trả lời dựa trên những gì đã được đào tạo từ trước – gọi là “tập dữ liệu huấn luyện” (training dataset).
• Nghĩa là: nếu website bạn chưa bao giờ xuất hiện trong những dữ liệu được học, thì dù nội dung của bạn hay đến đâu cũng không được AI “nhớ tới”.

Một cách ví von: SEO là giúp Google tìm thấy bạn hôm nay. AEO là làm sao để AI nhớ đến bạn trong những lần sau.

AI học từ đâu?

Dưới đây là các nguồn chính mà AI thu thập để học và xây dựng “bộ nhớ”:

• Local listing (Google Maps, Yelp, Tripadvisor…): AI sẽ ghi nhớ tên doanh nghiệp, địa chỉ, giờ mở cửa, đánh giá, menu… Đây là lý do mà nhiều câu hỏi như “quán ăn chay ngon gần đây” thường được AI trả lời bằng danh sách lấy từ review hoặc map.
• Blog & Website: Những bài blog dạng “how-to”, “what is”, “top 5”, FAQ… có cấu trúc rõ ràng, nội dung cụ thể, dùng schema đúng – rất dễ được AI trích dẫn. Đặc biệt là nếu bạn trình bày như đang giải thích cho người thật, chứ không “nhồi từ khóa”.
• Profile trên các nền tảng lớn: Những trang như Wikipedia, Crunchbase, LinkedIn doanh nghiệp, hoặc báo chí uy tín – là nơi AI ưu tiên học để xây dựng thông tin về một thương hiệu hoặc cá nhân.
• Citation từ bên thứ ba: AI cực kỳ coi trọng sự nhắc đến của người khác. Nếu bài viết của bạn được dẫn nguồn trong một bài báo, bài blog, hoặc video uy tín – xác suất AI chọn bạn làm “đáp án” sẽ tăng vọt.
• Social & Forum: Một số mô hình AI hiện nay cũng học từ các diễn đàn (Reddit, Quora) hoặc mạng xã hội, đặc biệt khi nội dung ở đó có nhiều tương tác tự nhiên và mang tính xác thực cao.

Nguồn tham khảo: https://openai.com/index/gpt-4-research/

Vì sao bạn nên tạo dữ liệu riêng thay vì chỉ “tối ưu bài viết SEO”?

SEO truyền thống thường tập trung vào:

• Tối ưu title, heading, meta, từ khóa.
• Viết nội dung dễ đọc – dễ crawl – dễ index.

Nhưng AEO yêu cầu thêm một bước khác: Tạo ra dữ liệu mới – có giá trị riêng – mà AI chưa từng thấy ở nơi nào khác.

Lý do?

• AI không trích dẫn nội dung giống nhau – nó cần các góc nhìn độc lập, cụ thể, mang tính chuyên môn hoặc người thật chia sẻ.
• Dữ liệu riêng (data proprietary) như kết quả khảo sát, kinh nghiệm thực chiến, case study, trích dẫn nội bộ – giúp bài viết của bạn trở nên đáng tin và khác biệt.
• Google từng nhấn mạnh yếu tố “content helpfulness” – còn các answer engine thì nâng cấp nó lên thành “content uniqueness + authority”.

Tại SEO Center, mình từng viết một bài chia sẻ case study SEO cho ngành golf, trong đó có bảng tăng trưởng traffic và số lượng đơn hàng cụ thể. Sau 2 tháng, bài đó bắt đầu được Perplexity gợi ý khi người dùng hỏi:

“Làm sao để SEO một website bán gậy golf?”

Không phải vì bài viết dùng từ khóa “SEO golf” – mà vì bài viết có dữ liệu thật, nêu rõ bối cảnh, và chia sẻ được insight mà AI thấy đáng nhớ.

Nếu bạn chỉ tối ưu để lên top – bạn đang phục vụ Google.

Nhưng nếu bạn tạo dữ liệu đủ độc đáo – bạn đang được AI ghi nhớ.

7 chiến lược AEO cốt lõi để nội dung của bạn được AI trích dẫn

Nếu SEO truyền thống tập trung vào tối ưu cho Google bot, thì AEO hướng đến tối ưu cho một hệ thống “nghĩ như con người” – các mô hình AI có khả năng đọc hiểu, tổng hợp và “nhớ” nội dung theo ngữ cảnh.

Muốn được trích dẫn trong các câu trả lời của ChatGPT, Copilot, Perplexity hay Gemini, bạn cần xây dựng nội dung vừa dễ hiểu, vừa đáng tin, vừa dễ phân tích.

Dưới đây là 7 chiến lược nền tảng giúp nội dung của bạn lọt vào “trí nhớ” của AI.

1. Tìm kiếm câu hỏi hội thoại, không phải từ khóa

Trong AEO, thứ bạn cần tối ưu không phải là “từ khóa có volume”, mà là câu hỏi mà người thật sẽ hỏi AI.

Ví dụ: thay vì chỉ nhắm vào keyword “máy rửa chén loại nào tốt”, bạn cần trả lời:

• “Máy rửa chén có rửa sạch dầu mỡ không?”
• “Nên mua máy rửa chén độc lập hay âm tủ cho gia đình 4 người?”
• “Có nên mua máy rửa chén mini khi ở chung cư không?”

Những câu hỏi dạng này thường không có volume trong công cụ SEO – nhưng lại xuất hiện hằng ngày trong các truy vấn đến ChatGPT, Copilot hoặc voice search.

Cách tìm câu hỏi hội thoại:

• Dùng ChatGPT hoặc Perplexity để hỏi như người dùng thật.
• Xem mục “People also ask” của Google, chuyển các truy vấn đó về dạng đầy đủ, có ngữ cảnh.
• Ghi chú lại các câu hỏi thực tế khách hàng từng hỏi bạn qua email, inbox, fanpage, hotline.

2. Viết nội dung cụ thể – không chung chung

AI không cần bài viết “tổng hợp nhiều ý na ná nhau” – nó cần thông tin cụ thể, có chiều sâu và thật sự giải quyết được câu hỏi.

Ví dụ, thay vì viết:

“Máy rửa chén giúp tiết kiệm nước và thời gian.”

Hãy viết:

“Một máy rửa chén loại 8 bộ tiêu chuẩn chỉ tiêu thụ trung bình 9–11 lít nước/lần rửa, trong khi rửa tay mất hơn 15–20 lít. Nghiên cứu của Bosch 2023 cho thấy người dùng tiết kiệm trung bình 3 giờ mỗi tuần nhờ máy rửa chén.”

Càng có dữ liệu cụ thể, nội dung bạn càng được AI đánh giá là đáng tin, và có xác suất được trích dẫn cao hơn.

3. Dùng cấu trúc rõ ràng: heading, bullet, đoạn ngắn

AI thích nội dung có cấu trúc rõ ràng và dễ xử lý:

• Heading phân cấp hợp lý (H2, H3, H4…)
• Danh sách bullet giúp tóm tắt nhanh
• Đoạn văn không quá dài (tốt nhất là 2–4 dòng)

Ví dụ:

Tại sao nên chọn máy rửa chén âm tủ?

• Gọn gàng, tiết kiệm không gian bếp
• Không gây tiếng ồn lớn khi vận hành
• Dễ kết hợp thiết kế với tủ bếp hiện đại

Việc chia nhỏ như vậy giúp AI dễ “tách nội dung” để trích dẫn, nhất là trong các nền tảng như Gemini hay SGE.

4. Tạo schema markup (FAQ, How-to, Article…)

Schema là ngôn ngữ cấu trúc giúp AI hiểu nội dung của bạn nhanh hơn và chính xác hơn.

Các loại schema nên dùng khi làm AEO:

• FAQ: mỗi câu hỏi là một khối nội dung độc lập.
• How-to: hướng dẫn có bước cụ thể, rõ ràng, có hình ảnh nếu có thể.
• Article: thể hiện bài viết có headline, tác giả, ngày đăng.
• Product: dùng cho trang sản phẩm có đánh giá, mô tả, giá…

Ngoài ra, bạn có thể bổ sung các schema như:

• Review: nếu có phần đánh giá thật.
• Organization: nếu bạn muốn AI hiểu rõ thương hiệu, địa chỉ, profile.

Gợi ý: dùng công cụ như RankMath, Yoast (bản Pro), hoặc plugin chuyên schema để triển khai trên website WordPress.

5. Tối ưu cho giọng nói: câu tự nhiên, ngắn, dễ hiểu

Voice search đang dần thay đổi cách người dùng tiếp cận thông tin – nhất là trên điện thoại. Khi tối ưu cho voice, bạn cần viết như đang nói chuyện:

• Tránh câu dài phức tạp, dùng từ ngữ đời thường.
• Ưu tiên trả lời trực tiếp, rồi mới giải thích.

Ví dụ:

❌ “Người tiêu dùng có thể cân nhắc việc mua máy rửa chén trong bối cảnh thời gian hạn hẹp…”
✅ “Nếu bạn quá bận, máy rửa chén giúp bạn tiết kiệm 3 tiếng mỗi tuần.”

Câu ngắn, dễ hiểu, đúng ngữ điệu hội thoại – AI sẽ chọn làm “mẫu câu trả lời” khi người dùng hỏi qua Siri, Alexa, Google Assistant.

6. Tăng độ tin cậy bằng trích dẫn, số liệu, nghiên cứu gốc

AI có xu hướng ưu tiên nội dung có dẫn chứng, số liệu và nghiên cứu cụ thể, đặc biệt là các case thực tế và nguồn gốc rõ ràng.

Cách tăng độ tin cậy:

• Trích nguồn đáng tin (Google, Nielsen, Statista, báo chính thống…)
• Nếu có số liệu nội bộ, hãy công bố rõ (traffic, conversion, tỉ lệ tăng trưởng…)
• Tạo nội dung nghiên cứu nhỏ (khảo sát người dùng, A/B testing, bảng so sánh thật…)

Ở SEO Center, mỗi khi tụi mình đưa vào bài blog số liệu thật từ dự án (ví dụ: traffic tăng bao nhiêu, thời gian lên top là bao lâu), thì xác suất được Perplexity hoặc ChatGPT trích dẫn sẽ tăng rõ.

7. Xuất hiện ở nơi AI có thể “nhặt dữ liệu”: listing, review, bài báo, profile, forum…

Một bài viết hay là chưa đủ. Bạn cần giúp AI “thấy bạn ở nhiều nơi khác nhau”, qua các nguồn dữ liệu mà nó học thường xuyên:

• Local listing: Google Business Profile, Yelp, Tripadvisor… (nhất quán NAP).
• Review: G2, Facebook, Shopee, Google Maps, Capterra…
• Báo chí và guest post: xuất hiện trên báo chính thống hoặc website liên quan ngành.
• Profile doanh nghiệp: Wikipedia, Crunchbase, LinkedIn Business.
• Forum / Social: Reddit, Quora, cộng đồng ngành…

Khi cùng một thương hiệu được nhắc tới ở nhiều nơi với nội dung nhất quán, AI sẽ có lý do mạnh mẽ để chọn bạn làm câu trả lời tin cậy.

Làm sao biết nội dung của bạn có được AI trích dẫn?

Một trong những thách thức lớn nhất khi làm AEO là:

Không có công cụ miễn phí nào thật sự giúp bạn theo dõi việc “được AI trích dẫn” một cách trực tiếp, chính xác, minh bạch như SEO có GSC, Ahrefs hay GA4.

Đó là lý do nhiều doanh nghiệp đầu tư làm AEO nhưng lại… không biết mình đang thành công hay không.

Vậy làm sao để theo dõi? Có cách nào kiểm chứng nội dung của mình đã được AI “chọn làm câu trả lời”?

Câu trả lời là: có – nhưng cần chủ động hơn SEO rất nhiều.

Các công cụ tracking hiện có (OmniSEO, thủ công)

Hiện tại, chưa có công cụ miễn phí nào có thể quét và báo cáo toàn diện việc nội dung của bạn có xuất hiện trong ChatGPT, Copilot hay Perplexity không. Tuy nhiên, vẫn có 2 lựa chọn:

1. Thủ công – nhưng hiệu quả nếu biết cách

Bạn có thể tự test bằng cách đặt các câu hỏi hội thoại (có liên quan đến nội dung bạn đang SEO) vào các nền tảng AI:

• Truy cập ChatGPT, Perplexity, Claude, Gemini…
• Đặt câu hỏi như người dùng thật (không dùng keyword thuần túy)
• Quan sát xem câu trả lời có:
  • Nhắc đến thương hiệu bạn?
  • Gợi ý đường link từ website bạn?
  • Trích đoạn nội dung bạn đã viết?

Gợi ý: Tạo file Google Sheet để log lại kết quả mỗi tuần, gồm: Truy vấn – Ngày test – AI nào – Có mention? – Có citation?

2. OmniSEO – nền tảng trả phí đầu tiên chuyên tracking AEO

OmniSEO là công cụ khá mới, cho phép:

• Theo dõi việc nội dung của bạn có được nhắc đến/trích dẫn trên ChatGPT, Copilot, Claude, Perplexity…
• So sánh với đối thủ theo từng truy vấn hội thoại.
• Log tự động tất cả các đề cập từ AI engine (kể cả không phải backlink, chỉ là mention).

Với dự án lớn hoặc các doanh nghiệp đầu tư lâu dài cho AEO, OmniSEO là giải pháp lý tưởng. Tuy nhiên, chi phí hiện vẫn khá cao với doanh nghiệp vừa và nhỏ, và cũng chưa hỗ trợ tiếng Việt đầy đủ.

Thiết lập theo dõi riêng trong GA4

Dù không thể theo dõi trực tiếp “được AI trích dẫn”, nhưng bạn có thể đo gián tiếp thông qua lượng truy cập từ các AI engine.

Gợi ý: Tạo Custom Channel Group trong GA4 để bóc tách lượng referral từ các nguồn AI.

• Bước 1: Vào GA4 → Admin → Data Settings → Channel Groups → New Custom Group
• Bước 2: Tạo channel “Answer Engine Traffic”
• Bước 3: Thiết lập điều kiện với Regex dạng: source matches regex (?i)(chatgpt|perplexity|copilot|anthropic|claude|phind|you.com|pi.ai)

(Lưu ý: cần cập nhật khi có AI platform mới xuất hiện)

Sau đó, bạn có thể theo dõi:

• Số phiên từ Answer Engine
• Time on page, bounce rate từ những lượt truy cập này
• Conversion nếu có gắn sự kiện

Đây là tín hiệu gián tiếp nhưng rất quan trọng để biết AEO đang có kết quả hay chưa.

Lộ trình AEO cho doanh nghiệp vừa và nhỏ

Làm AEO không cần bắt đầu bằng một chiến dịch rầm rộ, ngân sách lớn hay đội ngũ kỹ thuật hùng hậu.

Thực tế, doanh nghiệp vừa và nhỏ (SME) mới chính là nhóm có thể đi nhanh hơn, linh hoạt hơn, và tận dụng cơ hội AI tốt hơn nếu biết cách bắt đầu đúng.

Dưới đây là lộ trình 4 giai đoạn triển khai AEO hiệu quả – được đúc kết từ trải nghiệm tại SEO Center khi làm việc với hơn 30 doanh nghiệp ở nhiều lĩnh vực khác nhau.

“Một trong những bài học lớn nhất khi làm SEO gần 10 năm – đó là: đừng chống lại thay đổi. Hãy học cách hiểu nó trước khi đối thủ hiểu trước bạn.”
– Nguyễn Thanh Trường, CEO SEO Center

Giai đoạn 1: Củng cố SEO kỹ thuật và content cơ bản

Trước khi mơ đến chuyện được AI trích dẫn, hãy đảm bảo website của bạn đã sẵn sàng cho cả người và máy đọc hiểu.

Các việc cần làm:

• Tối ưu tốc độ tải trang, crawl, index, sitemap.
• Sửa lỗi 404, duplicate content, canonical sai.
• Tối ưu các trang chính: trang chủ, danh mục, sản phẩm, blog chủ lực.
• Tập trung triển khai các cụm chủ đề quan trọng (topic cluster) để xây dựng độ liên quan chuyên môn.

Lưu ý: AEO chỉ hiệu quả khi có nền SEO ổn định làm nền tảng. Nếu site bạn chưa có tối thiểu 10–15 bài blog chất lượng + hệ thống technical tương đối, hãy dừng lại ở bước này.

Giai đoạn 2: Tối ưu câu hỏi hội thoại và schema

Khi nền SEO đã ổn, bạn có thể bắt đầu “nhúng AEO” vào chiến lược nội dung hiện tại.

Cách làm:

• Phân tích lại từng bài blog, FAQ, landing page để phát hiện các câu hỏi người dùng thực sự quan tâm.
• Viết lại hoặc bổ sung đoạn mở đầu dạng “câu trả lời trực tiếp”.
• Chèn các đoạn hội thoại vào giữa bài (dạng hỏi – đáp).
• Thêm schema FAQ, HowTo, Article bằng plugin hoặc viết tay.
• Kiểm tra lại cấu trúc heading, bullet, đoạn văn ngắn, danh sách rõ ràng.

Đây là giai đoạn mà content team cần thay đổi tư duy:

Không viết để lên top – mà viết để AI đọc, hiểu và nhớ.

Giai đoạn 3: Mở rộng nguồn dữ liệu và off-page citation

Khi nội dung on-site đã được “trang bị kỹ càng”, bước tiếp theo là để AI thấy bạn ở những nơi khác – không chỉ website.

Việc cần triển khai:

• Cập nhật local listing: Google Business, Yelp, Tripadvisor… (nhất quán NAP).
• Xây dựng review: mời khách hàng đánh giá trên Google Maps, Facebook, Shopee…
• Xuất hiện ở bài báo, guest post, cộng đồng ngành (dù chỉ là một dòng trích dẫn cũng rất giá trị với AI).
• Tạo profile doanh nghiệp: trên LinkedIn Business, Crunchbase, Wikipedia (nếu có).
• Tận dụng social/community: post nội dung trên Quora, Reddit, diễn đàn có traffic thật.

Ở giai đoạn này, bạn đang tạo ra một “hồ sơ dữ liệu” phong phú giúp AI có cơ sở đánh giá rằng:

“Doanh nghiệp này đáng tin – và có mặt thật sự trong hệ sinh thái online.”

Giai đoạn 4: Theo dõi – cải tiến – mở rộng sang nhiều nền tảng AI khác

Không có chiến lược AEO nào dừng ở việc “tối ưu xong là xong”. AEO là một quá trình học – thử – sai – tinh chỉnh liên tục.

Việc cần làm:

• Kiểm tra thủ công định kỳ: đặt câu hỏi trên ChatGPT, Perplexity, Gemini, Claude để xem nội dung của bạn có được nhắc đến không.
• Theo dõi referral traffic từ AI engine bằng cách tạo custom channel trong GA4.
• So sánh với đối thủ: nội dung nào được AI chọn? Có gì khác biệt với bài viết của bạn?
• Tái cấu trúc bài viết theo các định dạng dễ trích dẫn hơn (bảng, danh sách, hình minh họa, quote, infographic).
• Mở rộng kênh phân phối: đăng lại bài viết ở Medium, LinkedIn, Product Hunt, AnswerThePublic, các tool AI open-source…

Mỗi tháng nên dành 1 buổi để “nội soi” 3–5 bài viết trọng điểm:

Đâu là bài đã được AI trích dẫn? Tại sao? Có gì trong đó đáng để nhân rộng?

Những lỗi phổ biến khiến nội dung không được AI chọn

Nhiều người tưởng rằng chỉ cần viết bài chuẩn SEO, thêm vài câu hỏi FAQ là nội dung sẽ được AI như ChatGPT hay Perplexity “tự động trích dẫn”. Nhưng thực tế, có rất nhiều bài viết hay vẫn không được AI chọn làm câu trả lời, chỉ vì mắc phải những lỗi tưởng chừng nhỏ – nhưng lại mang tính quyết định với thuật toán AI.

Dưới đây là 4 sai lầm phổ biến nhất mà SEO Center thường gặp khi audit nội dung cho khách hàng – đặc biệt là ở giai đoạn triển khai AEO.

Nội dung quá chung chung, không cụ thể

AI không tìm kiếm những lời nói mơ hồ hay thông tin tổng quát mà người dùng có thể đọc ở bất kỳ đâu. Thứ mà nó ưu tiên là những nội dung có giá trị cụ thể, trả lời trực tiếp và mang tính hành động.

Ví dụ:

• ❌ “Nên chọn máy lọc không khí phù hợp với nhu cầu sử dụng.”
• ✅ “Nếu bạn sống trong phòng 20m² có nuôi thú cưng, nên chọn máy có màng lọc HEPA 13 và chỉ số CADR tối thiểu 200 m³/h.”

Câu trả lời càng sát thực tế, càng có con số, mô tả rõ ràng, thì càng dễ lọt vào “trí nhớ” của AI. Ngược lại, nội dung chung chung khiến AI không thể xác định “nên chọn đoạn nào để trả lời người dùng”.

Không có dữ liệu gốc hoặc trích dẫn đáng tin

AI ưu tiên những nguồn thông tin có cơ sở – có xác minh – có logic từ dữ liệu thực tế.

Những dạng nội dung thiếu trích dẫn, không có số liệu, không dẫn nguồn hoặc chỉ “tự nói cho hay” sẽ bị đánh giá thấp về độ tin cậy, dù viết mượt đến đâu.

Ví dụ:

• Nội dung có trích dẫn từ Statista, Nielsen, hoặc báo cáo nội bộ → AI dễ ưu tiên.
• Case study có ghi rõ traffic tăng từ x đến y → được Perplexity trích dẫn rõ nguồn.
• Bài blog có kết quả khảo sát từ chính khách hàng → được đánh giá là dữ liệu gốc, mang tính độc quyền.

Nếu bạn muốn nội dung được AI chọn, hãy tự hỏi:

“Mình đang mang đến thông tin thật – hay chỉ đang tổng hợp lại những điều ai cũng biết?”

Không có schema hoặc thông tin cấu trúc rõ ràng

Schema không chỉ dành cho Google. Nó còn giúp AI hiểu đúng và nhanh hơn về cấu trúc nội dung, đặc biệt là các định dạng như FAQ, How-to, Product…

Thiếu schema hoặc cấu trúc HTML lộn xộn sẽ khiến AI:

• Không phân biệt được đâu là câu hỏi – đâu là phần trả lời.
• Không xác định được phần nào là nội dung chính.
• Không trích dẫn chính xác vì không tách được đoạn thông tin cụ thể.

Gợi ý:
Dù website bạn không dùng plugin chuyên schema, vẫn nên đảm bảo:

• Heading rõ ràng (H2, H3 theo phân cấp).
• Danh sách bullet cho các liệt kê.
• Câu trả lời ngắn gọn đầu mỗi mục.
• Nếu có thể, thêm schema FAQ vào cuối bài viết.

Không đặt mình vào góc nhìn của người hỏi thật

Sai lầm lớn nhất – và cũng phổ biến nhất – là viết nội dung mà quên mất người đọc sẽ hỏi gì, nghĩ gì, cần gì.

AI được huấn luyện để trả lời người thật – nên nó sẽ ưu tiên nội dung nào thể hiện sự đồng cảm và thấu hiểu với người hỏi.

Nội dung bị AI bỏ qua thường có đặc điểm:

• Viết như trình bày báo cáo – không có “giọng người thật”.
• Không gợi ý giải pháp cụ thể – chỉ dừng ở việc liệt kê.
• Không phản ánh góc nhìn của người đang gặp vấn đề thực sự.

Ví dụ:

• ❌ “Máy rửa chén có nhiều loại công suất khác nhau.”
• ✅ “Nếu bạn sống một mình và không có không gian bếp lớn, hãy chọn máy rửa chén mini 6 bộ – giá rẻ và đủ dùng hằng ngày.”

Trong AEO, viết không chỉ để AI hiểu – mà để AI cảm thấy nội dung bạn phù hợp để giúp người khác. Mà để có được điều đó, bạn cần viết như đang trả lời thật cho một người đang bối rối.

Lời kết từ Nguyễn Thanh Trường: SEO bây giờ không còn là “đua top” nữa

Trong các dự án gần đây của SEO Center, mình thấy rõ một điều: không còn ai hỏi “làm sao để lên top Google?” nữa.

Thay vào đó, khách hàng bắt đầu hỏi:

“Làm sao để khi người ta hỏi ChatGPT, tên mình hiện ra?”
“Làm sao để thương hiệu của mình được AI gợi ý, không cần quảng cáo?”

Đó là một sự chuyển dịch thầm lặng – nhưng cực kỳ lớn. Và nó báo hiệu rằng: SEO không còn là cuộc đua thứ hạng, mà là hành trình chiếm lấy niềm tin của AI.

Google sẽ vẫn quan trọng. Nhưng nếu bạn chỉ bám vào Google mà bỏ quên hành vi mới của người dùng – bạn đang lùi lại vài bước trong khi thị trường đã tiến thêm cả chục.

AEO không phải là công nghệ. Không phải là mánh. Nó là cách để bạn hiểu người dùng đang tìm gì – và viết ra câu trả lời mà họ thật sự muốn nghe.

Đó là kỹ năng của người làm nội dung thời đại mới: vừa có tư duy dữ liệu, vừa có trái tim kể chuyện.

Nếu bạn đang bắt đầu làm SEO – hãy học AEO sớm.

Nếu bạn đã làm SEO giỏi – hãy để AEO mở ra cánh cửa tiếp theo.

Vì trong một thế giới nơi người dùng đặt câu hỏi cho AI nhiều hơn cho Google, thì người được AI nhắc đến đầu tiên – là người chiến thắng.

Và AEO chính là cây cầu đầu tiên bạn nên bước lên.