15+ yếu tố xếp hạng của ChatGPT

Trong vài tháng gần đây, mình nhận được rất nhiều câu hỏi từ anh em làm SEO về chuyện: “Làm sao để website được ChatGPT trích dẫn nhiều hơn?” Hay “ChatGPT dựa vào yếu tố nào để chọn nguồn?”.

Thật may là SE Ranking vừa công bố một bộ dữ liệu khá lớn – hơn 129.000 domain – giúp trả lời rõ ràng câu hỏi này. Và khi đọc hết, mình thấy có nhiều điểm rất thú vị: hóa ra ChatGPT vẫn đánh giá website dựa trên những giá trị cốt lõi mà SEO đã theo đuổi từ lâu, chứ không phải các “mẹo vặt” hay thủ thuật từ khóa.

Bài viết này sẽ tóm tắt lại phát hiện đó theo cách dễ hiểu nhất, kèm góc nhìn cá nhân của mình (Nguyễn Thanh Trường), để các bạn có thể áp dụng ngay vào chiến lược SEO của mình.

1. Tăng độ uy tín của website

Kết quả nghiên cứu chỉ ra một điều rất rõ: độ uy tín (authority) là yếu tố lớn nhất quyết định khả năng được ChatGPT trích dẫn. Và trong số các yếu tố đó, backlink vẫn là tín hiệu mạnh nhất.

Vì sao backlink quan trọng?

ChatGPT dường như sử dụng số lượng và sự đa dạng của các referring domains để đo mức độ đáng tin của một website. Càng nhiều website trỏ link về bạn → thuật toán càng có lý do xem bạn là nguồn đáng tin.

Một vài điểm đáng chú ý:

• Website có khoảng 2.500 referring domains: trung bình được trích dẫn 1.6–1.8 lần.
• Website có trên 350.000 referring domains: trung bình được trích dẫn 8.4 lần.
• Cột mốc quan trọng nhất là khoảng 32.000 referring domains – vượt mốc này, số lần trích dẫn gần như tăng gấp đôi (từ 2.9 lên 5.6).

Điều này cho thấy độ uy tín của backlink mang tính “tích lũy” – càng có nhiều backlink chất lượng, website càng được đánh giá tốt hơn theo cấp số nhân.

External link (link out) gần như không ảnh hưởng

Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng việc bạn trỏ link ra ngoài website khác (kể cả .gov, .edu hay website Trust cao) gần như không ảnh hưởng đến việc được ChatGPT trích dẫn.
Cái ChatGPT quan tâm nhất vẫn là: ai đang trỏ link về bạn, chứ không phải bạn đang link tới ai.

2. Domain Trust – Điểm uy tín của toàn trang

Domain Trust (DT) là thước đo quan trọng phản ánh độ tin cậy tổng thể của website.

Một vài mốc đáng nhớ:

• Website có DT dưới 43 rất khó được trích dẫn (chỉ khoảng 1.6 lần).
• Khi DT chạm 77, lượng trích dẫn bắt đầu tăng rõ rệt.
• Từ 90 trở lên, tốc độ tăng trích dẫn trở nên rất nhanh và mạnh.

Điều thú vị:

Nhiều người nghĩ rằng domain .gov hay .edu mặc định sẽ được trích dẫn nhiều hơn. Nhưng dữ liệu cho thấy nhóm này chỉ có trung bình 3.2 trích dẫn, thấp hơn cả các domain thông thường (4 trích dẫn).

3. Page Trust – Điểm uy tín của từng trang

Tương tự Domain Trust, Page Trust cũng rất quan trọng.
Một số mốc bạn nên nhớ:

• Từ Page Trust 23 trở lên, cơ hội được trích dẫn bắt đầu tăng.
• Trên 28, mức trích dẫn trung bình đạt 8.2 lần.

Điểm đặc biệt là Page Trust không cần quá cao như Domain Trust.

Chỉ cần đạt mốc 28+, tỷ lệ được trích dẫn gần như ngang nhau. Điều này cho thấy ChatGPT ưu tiên độ uy tín của toàn website hơn là đánh giá từng trang đơn lẻ.

4. Lượng traffic domain

• Traffic của website là yếu tố quan trọng thứ hai quyết định khả năng được ChatGPT trích dẫn, chỉ sau backlinks.
• Website dưới 190.000 lượt truy cập/tháng trung bình được trích dẫn 2–2.9 lần.
• Chỉ khi vượt 190.000 lượt truy cập, mối tương quan với trích dẫn mới trở nên rõ rệt.
• Những domain có trên 10 triệu lượt truy cập/tháng trung bình được trích dẫn 8.5 lần.

Điều này cho thấy các hệ thống LLM như ChatGPT không quá quan tâm đến mức độ phổ biến cho đến khi website thật sự có lượng traffic lớn.

Các website có traffic thấp hoặc trung bình gần như không có lợi thế nhiều. Ví dụ, một trang nhận 20 lượt truy cập tự nhiên và một trang nhận 20.000 lượt có thể được ChatGPT đánh giá gần như tương đương. Trong trường hợp này, chất lượng nội dung, mức độ liên quan và uy tín thường quan trọng hơn số liệu traffic thuần túy.

5. Tập trung vào trang chủ

Không phải bất kỳ trang nào cũng được traffic nhiều đều có lợi. Nghiên cứu cho thấy traffic đến trang chủ mới quyết định nhiều nhất khả năng được trích dẫn.

• Website có ít nhất 7.900 lượt truy cập tự nhiên vào trang chủ có cơ hội cao nhất để xuất hiện trong câu trả lời của ChatGPT.

6. Vị trí trung bình trên Google

Vị trí trung bình trong kết quả tìm kiếm cũng ảnh hưởng:

• Trang có vị trí trung bình từ 1–45 trên Google nhận 5 trích dẫn trung bình.
• Trang có vị trí trung bình từ 64–75 chỉ nhận 3.1 trích dẫn.

Điều này không chứng minh ChatGPT phụ thuộc trực tiếp vào Google, nhưng cho thấy cả hai hệ thống đánh giá uy tín và chất lượng nội dung theo cách tương tự.

7. Tạo nội dung toàn diện, sâu sắc

Độ dài và độ sâu của nội dung có mối liên hệ trực tiếp với khả năng được ChatGPT trích dẫn.

• Bài viết ngắn (dưới 800 từ) trung bình được trích dẫn 3.2 lần.
• Bài dài (trên 2.900 từ) trung bình được trích dẫn 5.1 lần.

Tuy nhiên, điều quan trọng không phải là dài mà là sâu sắc. ChatGPT ưu tiên những bài viết nắm bắt được bối cảnh tổng thể, các chi tiết, và các chủ đề phụ liên quan.

Cách áp dụng:

• Hướng tới ít nhất 1.900 từ cho hầu hết các chủ đề; nếu cần, tăng lên 2.900 từ để đảm bảo toàn diện.
• Bao quát các khái niệm liên quan, từ đồng nghĩa, ví dụ minh họa để tăng tính đa dạng ngữ nghĩa.
• Chèn dữ liệu hỗ trợ như trích dẫn chuyên gia và số liệu thống kê.

Ví dụ:

• Bài có trích dẫn chuyên gia trung bình được 4.1 trích dẫn, so với 2.4 nếu không có.
• Bài chứa nhiều số liệu (19+ dữ liệu) trung bình được 5.4 trích dẫn, so với 2.8 nếu dữ liệu ít.

Lưu ý: tác động của các yếu tố này không bằng backlinks hay uy tín domain, nên hãy dùng dữ liệu và trích dẫn như minh chứng cho độ sâu và tính chuyên nghiệp, chứ không phải “trang trí” cho nội dung.

8. Cấu trúc nội dung rõ ràng

Ngay cả nội dung hay nhất cũng có thể kém hiệu quả nếu cấu trúc không rõ ràng. ChatGPT hoạt động tốt hơn với nội dung được chia mục rõ ràng và logic.

• Các trang có độ dài trung bình mỗi section từ 120–180 từ (từ giữa các heading) hoạt động tốt nhất, trung bình 4.6 trích dẫn.
• Section quá ngắn (dưới 50 từ) thường chỉ đạt 2.7 trích dẫn.
• Section dài trên 180 từ đôi khi tốt hơn (5.7 trích dẫn), nhưng điều này thường liên quan đến bao quát chủ đề chứ không chỉ readability.

Bí quyết tổ chức nội dung:

• Dùng subheading để dẫn dắt luồng chủ đề và làm rõ mối quan hệ giữa các ý.
• Chia nội dung thành các section 120–180 từ.
• Giữ thứ tự phân cấp: H2 cho chủ đề lớn, H3 cho chi tiết, bullet list để rõ ràng.
• Nhớ rằng cấu trúc rõ ràng giúp LLMs hiểu và đánh giá nội dung tốt hơn, từ đó tăng cơ hội được trích dẫn.

9. Chèn mục FAQ và tiêu đề dạng câu hỏi vào nội dung

Nhiều người trong ngành tin rằng việc thêm FAQ (Các câu hỏi thường gặp) hoặc các tiêu đề dạng câu hỏi giúp ChatGPT tìm ra câu trả lời trực tiếp và tăng khả năng xuất hiện trong kết quả AI.

Chúng ta có thể nhận diện các section này qua các heading như:

• “FAQ” / “Frequently Asked Questions”
• “Q&A” / “Questions and Answers”
• “Common Questions” / “Popular Questions”

Ngoài ra, các trang có tiêu đề hoặc heading dạng câu hỏi cũng được đánh giá cao vì thường chứa câu trả lời ngắn gọn, rõ ràng, hữu ích cho cả người đọc lẫn AI.

Tuy nhiên, nhìn bề ngoài, các trang FAQ và tiêu đề dạng câu hỏi có vẻ hoạt động kém hơn:

• Trang FAQ trung bình được 3.8 trích dẫn, so với 4.1 cho trang không có FAQ.
• Heading dạng câu hỏi trung bình 3.4 trích dẫn, so với 4.3 cho heading thông thường.

Nhưng phân tích sâu hơn (dựa vào SHAP values) cho thấy việc thiếu FAQ được xem là tín hiệu tiêu cực. Điều này nghĩa là FAQ không xấu, chỉ phụ thuộc vào bối cảnh. FAQ thường xuất hiện trên các trang nhỏ hoặc đơn giản (như tài liệu hỗ trợ hay trang thông tin sản phẩm), vốn dĩ ít trích dẫn hơn.

Do đó, thêm FAQ một mình không giúp tăng đáng kể trích dẫn. Lợi ích thực sự xuất hiện khi các yếu tố khác như nội dung chất lượng, uy tín, và cấu trúc đã được tối ưu. Khi đó, FAQ sẽ là phần bổ sung giúp tăng trích dẫn.

Cách áp dụng:

• Trước tiên, tập trung vào tạo nội dung chất lượng, cấu trúc rõ ràng.
• Xây dựng uy tín và độ tin cậy cho website.
• Thêm section “FAQ” hoặc “Common Questions” ở cuối các bài viết lớn.
• Sử dụng subheading dạng câu hỏi một cách tự nhiên trong bài.
• Giữ câu trả lời ngắn gọn, chính xác, đầy đủ ngữ cảnh.

10. Giữ nội dung luôn tươi mới và cập nhật

“Tươi mới” không chỉ là mới mà là luôn duy trì sự phù hợp và giá trị.

• Nội dung mới hoàn toàn (dưới 2 tháng) trung bình 3.6 trích dẫn.
• Nội dung từ 1.5–5 năm tuổi vẫn trung bình 3.1 trích dẫn.

Điểm quan trọng là cập nhật nội dung cũ. Bài viết được cập nhật trong 3 tháng gần đây trung bình 6 trích dẫn, gần gấp đôi so với bài mới nhưng chưa cập nhật.

Cách áp dụng:

• Cập nhật bài viết cũ theo quý với số liệu mới, ví dụ minh họa và insight.
• Thêm xu hướng mới hoặc chỉnh sửa từng phần thay vì viết lại toàn bộ.
• Theo dõi các trang được trích dẫn và liên kết nhiều nhất và giữ chúng luôn mới.

11. Đừng quá tối ưu URL và tiêu đề

Phân tích cho thấy việc nhồi nhét từ khóa vào URL hay tiêu đề không giúp ChatGPT hiểu nội dung tốt hơn. Thực tế, ảnh hưởng của từ khóa quá nhỏ và hầu như không đáng kể.

Với URL:

• Trang có độ liên quan thấp (0.00–0.57) trung bình 6.4 trích dẫn.
• Trung bình (0.58–0.76) nhận 3.4–4.5 trích dẫn.
• Cao nhất (0.84–1.00) chỉ còn 2.7 trích dẫn.

Điều này cho thấy ChatGPT thích URL mô tả rõ ràng tổng thể chủ đề hơn là chỉ tập trung tối ưu một từ khóa duy nhất.

Với tiêu đề:

• Tiêu đề liên quan thấp (0.00–0.59) trung bình 5.9 trích dẫn.
• Tiêu đề liên quan cao (0.84–1.00) chỉ còn 2.8 trích dẫn, giảm hơn 2 lần.

Kết luận: ưu tiên sự rõ ràng và liên quan thay vì nhồi nhét từ khóa, giúp AI dễ hiểu và tin tưởng nội dung hơn.

12. Tối ưu Core Web Vitals: INP, FCP, LCP và Speed Index

Tốc độ tải trang vẫn quan trọng, nhưng có một số điểm cần lưu ý.

FCP (First Contentful Paint) và LCP (Largest Contentful Paint):

• Trang nhanh nhất (FCP < 0.4s) trung bình 6.7 trích dẫn.
• Trang chậm nhất (FCP > 1.1s) chỉ 2.1 trích dẫn.
• Mức trung bình (0.65–0.82s) ổn định khoảng 4.2 trích dẫn.

Điều này cho thấy không cần chạy đua tốc độ cực đoan, chỉ cần tránh quá chậm gây tín hiệu kỹ thuật kém.

Speed Index:

• Trang < 1.14s hoạt động tốt.
• Trang > 2.2s giảm mạnh số trích dẫn.

INP (Interaction to Next Paint):

• Trang quá nhanh (<0.4s) đôi khi nhận ít trích dẫn hơn (1.6 trung bình).
• Trang có INP vừa phải (0.8–1.0s) lại nhận nhiều trích dẫn hơn (4.5 trung bình).

Điều này cho thấy trang quá đơn giản hoặc tĩnh, dù tốc độ tốt, có thể không được ChatGPT đánh giá là nguồn đáng tin cậy hoặc hấp dẫn.

Kết luận: nếu ưu tiên tối ưu kỹ thuật, hãy tập trung vào khả năng phản hồi và tốc độ tải trang, những yếu tố này ảnh hưởng mạnh hơn cả sự ổn định hình ảnh.

13. Xây dựng nhận diện thương hiệu trên Quora và Reddit

Ngày nay, sự xuất hiện trên các diễn đàn thảo luận giống như “truyền miệng kỹ thuật số” và giúp ChatGPT tin tưởng hơn vào website của bạn.

Trên Quora:

• Tham gia ít (tối đa 33 lần nhắc đến) → trung bình 1.7 trích dẫn.
• Tham gia nhiều (6.6 triệu lần nhắc đến) → trung bình 7 trích dẫn.

Trên Reddit: tình hình tương tự, từ 1.8 đến 7 trích dẫn tùy mức độ hoạt động.

Điều này rất có lợi cho các website nhỏ, chưa nổi tiếng: tham gia thảo luận trên Quora và Reddit giúp xây dựng niềm tin với ChatGPT, tương tự như những website lớn đạt được nhờ đa dạng backlink và lượng truy cập cao.

Các bước thực tế để tối ưu hóa:

• Tham gia vào các cuộc thảo luận liên quan, không chỉ quảng bá.
• Khuyến khích mọi người nhắc đến thương hiệu một cách tự nhiên bằng những đóng góp hữu ích.
• Sử dụng các nền tảng này để thể hiện chuyên môn và uy tín.

14. Hiện diện trên các nền tảng đánh giá

Nghiên cứu cũng phân tích 5 nền tảng đánh giá lớn như Trustpilot, G2, Capterra, Sitejabber và Yelp.

Kết quả cho thấy:

• Các website có mặt trên nhiều nền tảng đánh giá → trung bình 4.6–6.3 trích dẫn.
• Những website không hiện diện → chỉ 1.8 trích dẫn.

Điều này chứng tỏ ChatGPT có chú ý đến sự xác nhận xã hội (social validation). Dù đây không phải yếu tố SEO trực tiếp, nhưng chúng hoạt động như bộ nhân tín nhiệm, giúp tăng uy tín.

Áp dụng thực tế:

• Xác nhận và hoàn thiện hồ sơ trên các nền tảng đánh giá chính.
• Khuyến khích đánh giá thật từ người dùng thực.
• Theo dõi và phản hồi feedback để tạo tín hiệu uy tín.

15. Đừng phụ thuộc quá nhiều vào LLMs.txt hay FAQ schema

Hiện nay có nhiều chiến lược “tối ưu AI” nhưng không mang lại kết quả như kỳ vọng. Một ví dụ điển hình là LLMs.txt, một định dạng file được đề xuất để giúp AI hiểu và trích dẫn nội dung website.

Tuy nhiên, thực tế nghiên cứu cho thấy:

• Khi sử dụng LLMs.txt, độ chính xác của mô hình giảm.
• Khi loại bỏ, kết quả dự đoán cải thiện. Điều này cho thấy hiện tại ChatGPT không dựa vào file này.

Tương tự, FAQ schema markup, vốn thường được khuyến nghị là “bắt buộc” cho tối ưu LLM, lại cho kết quả khá yếu:

• Trang có FAQ schema → trung bình 3.6 trích dẫn
• Trang không có FAQ schema → trung bình 4.2 trích dẫn

Bài học rút ra:

• Dữ liệu có cấu trúc (structured data) là tiện ích thêm, không phải yếu tố quyết định.
• ChatGPT quan tâm nhiều hơn đến cách thông tin được tổ chức rõ ràng (qua tiêu đề, phân đoạn) hơn là việc bạn đánh dấu kỹ thuật.

Tóm lại:

• Hãy tập trung vào tổ chức nội dung tốt trước,
• Schema markup chỉ là “lớp trang trí”, giúp nội dung dễ đọc hơn nhưng không thay thế chất lượng và cấu trúc.

Tóm lại

Việc được ChatGPT trích dẫn không chỉ dựa vào một yếu tố duy nhất mà là sự kết hợp của nội dung chất lượng, uy tín, tối ưu kỹ thuật và dấu hiệu xã hội. Backlink, độ tin cậy của trang và tên miền, nội dung dài, sâu sắc, cập nhật thường xuyên, cùng với sự hiện diện trên các nền tảng như Quora, Reddit hay các trang đánh giá, đều góp phần tăng khả năng được trích dẫn.

Điều quan trọng là tập trung vào xây dựng giá trị thực cho người đọc, tổ chức nội dung rõ ràng, và cân bằng giữa kỹ thuật SEO và trải nghiệm người dùng. Các công cụ hay markup chỉ là hỗ trợ, không thể thay thế cho nội dung chất lượng và uy tín của website.

Với cách tiếp cận này, website không chỉ có cơ hội được ChatGPT trích dẫn nhiều hơn mà còn tăng sức mạnh thương hiệu và uy tín trên toàn bộ hệ sinh thái số.